Welkom

Schattend rekenen is een ondergewaardeerde variant van rekenen. Niet terecht, want schatten is niet alleen handig in het dagelijks gebruik, maar ook nuttig vanwege het redeneren dat daarbij nodig is. Leren schatten vraagt echter wel een specifieke aanpak.

Wat gebeurt er als je vaak met een dobbelsteen achter elkaar gooit? In het kader van het project Beyond Flatland wordt onderzocht of kans geen onderdeel van het basisschoolcurriculum zou moeten zijn.

Merel uit groep 6 had twee zes-en-een-halven op haar voorjaarsrapport, één voor hoofdrekenen en één voor 'meten, tijd en geld'. Achter deze cijfers ging een tragedie schuil van een school en een juf met weinig zorg en betrokkenheid.

Kangoeroe is een internationale wiskundewedstrijd voor middelbare scholieren. Vorig jaar werd er voor het eerst ook een wedstrijd voor de groepen 7 en 8 georganiseerd. Dit was een experiment dat niet zal worden herhaald.

Het nieuwe schooljaar is weer begonnen, en ook Volgens Bartjens start met frisse energie aan een nieuwe jaargang. We hopen je ook dit jaar weer op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen en je te inspireren voor uitdagend en kwalitatief hoogstaand onderwijs.

Hier alvast een vooruitblik op wat je kunt verwach...

Dit artikel beschrijft hoe rekenonderwijs in groep 1-2 effectief kan bijdragen aan een stevige rekenbasis voor de toekomst. Door een goed doordachte speelleeromgeving te creëren en met een doelgericht aanbod te werken, krijgen leerlingen de ruimte om spelenderwijs rekenvaardigheden te ontwikkelen. 

Welke leerlingen van groep 7 / 8 zijn de beste rekenaars? De auteur vertelt over de 1e Nederlandse Kangoeroewedstrijd voor het basisonderwijs waar ook leerlingen zonder wiskundeknobbel in de prijzen kunnen vallen.

Wie zijn ogen goed de kost geeft, ontdekt allerlei natuurkundige verschijnselen die in eerste instantie verwondering oproepen. Afwisselend kijken naar de voor- of achtergrond waartegen de beweging plaatsvindt, kan een meetkundige verklaring opleveren.

Van alle leerkrachten wordt verwacht dat zij kwalitatief goede instructies geven en een passend leerstofaanbod voor elke leerling verzorgen, ook wanneer het een combinatiegroep betreft. De auteurs leggen in dit artikel uit hoe dit vorm kan krijgen.

Het oppervlaktebegrip moet met behulp van belangrijke ervaringen en goede opdrachten langzaam maar degelijk bij leerlingen groeien. Leerlingen ontdekken op een goede dag dat een vierkante meter helemaal niet altijd vierkant hoeft te zijn.....

Het nieuwe TAL-project van het Freudenthal Instituut houdt zich bezig met meten en meetkunde. Binnen dit project vormt de ontwikkeling van ruimtelijk redeneren een belangrijke doelstelling. In dit artikel gaan leerlingen aan de slag met doorsneden.

Hoe kunnen kinderen elkaars denken en redeneren beïnvloeden tijdens een interactieve nabespreking? Welke rol spelen zelfvertrouwen en onafhankelijk denken bij het reageren op een ‘onzinvraagstuk’. Erica de Goeij en Adri Treffers doen verslag.

Een goed gevulde en handige rekenkast op je school, wie wil dat nou niet? Maar hoe begin je, wat stop je erin en hoe organiseer je de kast effectief? Deze en vele andere veelvoorkomende vragen worden in dit artikel beantwoord. Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel ook alle antwoorden gevonden om je eigen effe...

Een leraar die meespeelt in de hoeken en in de ontstane spelverhalen rekentaal inbrengt, is voor jonge kinderen een natuurlijk voorbeeld om reken- en wiskundige begrippen van over te nemen. Zo vergroten de kinderen hun rekenwoordenschat en die wordt actief ontwikkeld als ze rekentaal in hun eigen rollenspel gaan geb...

In de Kennisbasis Rekenen-Wiskunde wordt het kunnen gebruiken van wiskundetaal expliciet beschreven. In het rekencurriculum van de pabo Hogeschool Rotterdam heeft taal een duidelijke plaats gekregen. In dit artikel beschrijft Bas Oprins deze leerlijn.

Is cijferen als leerstofgebied nog wel van deze tijd? Zou het geen verademing zijn voor zwakke rekenaars in de bovenbouw als het cijferen achterwege blijft? Daar ziet het wel naar uit, al lijkt rigoureus schrappen van dit leerstofgebied niet verstandig

De procedurele opvatting beschouwt rekenen primair als een technische vaardigheid, terwijl de conceptuele visie daarnaast ook toepasbaarheid en probleem-oplossen hoog in het vaandel heeft staan. Scherp gesteld wordt in de ene opvatting rekenen vooral als cijferen gezien en in de andere als een onderdeel van wiskunde...

In het najaar van 2020 verdedigde ik mijn proefschrift ‘Algebraïsch redeneren op de basisschool: Zoeken naar balans’¹. In mijn promotieonderzoek onderzocht ik of, in hoeverre en op wat voor manier het algebraïsch redeneren van basisschoolleerlingen gestimuleerd kan worden. Hiervoor ontwikkelden we onder andere een l...

Ronald Keijzer en Milou van Vliet laten in dit artikel zien wat er kan gebeuren als je een keer niet volgens het boekje werkt. Ze beschrijven hoe je met cijferkaartjes en open vragen kinderen kunt uitdagen om te redeneren over getallen en hun onderlinge relaties. 

'Eeeh, hoe was het ook alweer: vermenigvuldigen met een breuk is delen… Nee, eeeh delen door een breuk is vermenigvuldigen…’

Ook als het op rekenen aankomt is het meestal niet handig om een rekenregel domweg ‘volgens het boekje’ toe te passen. Een typisch voorbeeld hiervan is: delen door een breuk is vermenigvuldig...

De Sébaschool in Kesteren wilde aan de slag met meer eigenaarschap van leerlingen bij hun rekenvaardigheden. Op school werd een praktijkgericht onderzoek uitgevoerd, waarbij ze werkten met rekenportfolio’s en kindgesprekken om te komen tot meer zelfverantwoordelijk leren. Dit artikel beschrijft de achtergrond van re...

Meten en meetkunde zijn bij uitstek onderwerpen waar je leerlingen actief mee aan de gang kunt laten gaan, want door zelf met de stof bezig te zijn leren ze het meest. Belangrijk daarbij is dat dat de leerlingen oefenen in het leren rederen.

Pabo-docent Ortwin Hutten geeft in Peru reken-nascholing aan leerkrachten in de afgelegen dorpen van de Hoogland-Indianen

Redactioneel van de hoofdredacteur van Volgens Bartjens, Cathe Notten.

Kees Buijs schrijft over getallen en getalrelaties. Hij laat zien met hoeveel plezier kinderen onderzoek doen naar getallen. De leerlingen verdelen getallen op grond van eigenschappen in groepen en ontwikkelen zo hun getalgevoel en rekenvaardigheid.

Frans van Mulken interviewt Jan van Maanen, hoogleraar - directeur van het Freudenthal Instituut.

In dit artikel beschrijven we hoe vijf leraren-in-opleiding de vertaalslag maken van een voorbeeldles over algebraisch redeneren op de opleiding naar hun stagepraktijk. We bekijken de lesdoelen die ze formuleren, het lesverloop en hun eigen reflectie op de gegeven les. Daarnaast reflecteren we op de potentie van de ...

De plaat van de Draad van Ariadne, op bladzijde 18 en 19 van Volgens Bartjens januari 2023 (jaargang 42, nr 3) laat kinderen situaties onderzoeken die je kunt beschrijven met een bijzondere optelsom. In dit artikel laten Frans van Galen en twee leerkrachten zien hoe de plaat op verschillende manieren ingezet kan wor...

Leerlingen in groep 3 en 4 kennen de telrij tot 100, maar doorzien ze ook de structuur van de getallen? In de les die hier beschreven wordt moeten leerlingen een manier bedenken om het tellen van voorwerpen te organiseren, en dat blijkt nog niet zo eenvoudig als je in een groepje samenwerkt. Het tellen leidt tot een...

Met wiskundig denken en redeneren kun je niet vroeg genoeg beginnen. In dit artikel laten de auteurs zien dat kinderen al op jonge leeftijd uitgedaagd kunnen worden om na te denken over wiskundige concepten. Door samen te zoeken naar het gemeenschappelijke in verschillende telsituaties kunnen kinderen aangezet worde...