Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactie
Wiskundig probleemoplossen
Een stappenplan voor de leerkracht
Marjolein Kool en Sabine Lit
Wiskundig probleemoplossen is een van de nieuwe concept kerndoelen voor rekenen-wiskunde. Hoe kun je aan dit doel werken met alle leerlingen, dus niet alleen de sterke rekenaars? Een stappenplan kan houvast bieden.

Hoeveel zand zit er in de zandbak?
GRD-lesidee
Vincent Jonker
Door echte problemen op te lossen, kunnen leerlingen wiskundige concepten beter begrijpen, strategieën ontwikkelen en kritisch nadenken. Tijdens de Grote Rekendag van 2013, met het thema Pretpark: spelen met meten en meetkunde, kregen zij de kans om deze vaardigheden spelenderwijs te oefenen in herkenbare en uitdage...

Rekenen-wiskunde leren is Eurekamomenten creëren
Jos van den Bergh en Nadine van Bekhoven
Het stimuleren van probleemoplossende vaardigheden zoals analytisch en creatief wiskundig denken is in alle groepen en voor alle leerlingen van belang. Bijna niemand zal het met dit kerndoel oneens zijn; niettemin lijkt het huidige onderwijs vooral gericht op het leren van rekenprocedures. Jos van den Bergh en Nadin...
Kan Nederland nog rekenen? Nou reken maar!
Uit de rugzak van meester Bartjens
Marjolein Kool
Marjolein Kool organiseert het fameuze Bartjens Rekendictee 2025 en alle rekenliefhebbers zijn welkom. Het wordt een rekenfeest met een knipoog naar de actualiteit, dat niemand mag missen.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Soep met meester
Verhoudingsgewijs denken bij kleuters
Margien Bakker, Hans Huisman en Ronald Keijzer
In deze lesactiviteit leren jonge kinderen over verhoudingen door samen tomatensoep te maken. Meester Hans combineert taal, rekenen-wiskunde en onderzoekend leren, zodat de kinderen spelenderwijs nieuwe woorden ontdekken, leren redeneren over hoeveelheden en hun eigen smaakvoorkeuren verkennen. Deze vakoverstijgende...

Omgaan met onvolkomenheden in prentenboeken
Rekenen met Bennie de baksteen
Rob en Hanneke van Bree
Om met prentenboeken te kunnen rekenen, moeten ze reken-wiskundige aspecten bevatten, zoals groei, richtingen en eerlijk delen. Als je goed kijkt, zie je dat die aspecten in prentenboeken vaak correct weergegeven worden, maar niet altijd. Soms kom je kleine foutjes, onnauwkeurigheden of inconsistenties tegen. Kun je...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Grote Rekendag 2025
Eerlijk delen
Simone van der Maeden en Vincent Jonker
De Grote Rekendag (GRD) brengt rekenen tot leven met uitdagende, creatieve activiteiten die leerlingen van groep 1 tot en met 8 inspireren. In dit artikel lees je waarom de GRD zo belangrijk is en vertellen we meer over het thema van 2025: eerlijk delen.

Schapen tellen
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Een van de eerste wiskundige activiteiten van jonge kinderen is tellen. Grip krijgen op de telwoorden, de volgorde daarvan, het leggen van de één-één relatie tussen uitgesproken telwoorden en getelde objecten, weten dat het laatst gebruikte telwoord de getelde hoeveelheid aangeeft… tellen lijkt misschien eenvoudig, ...

Rekenen en wiskunde ontdekken met kleuters
Werken aan de doorgaande lijn
Patty den Hartog, Lindy Nelissen, Christel Bongers, Marianne Soeters en Nico Eigenhuis
In dit artikel vertellen de auteurs het verhaal van het reken-wiskundeonderwijs bij de kleuters op de Hobbitstee. Hun enthousiasme werkte aanstekelijk en inspirerend. Het leidde ook tot meer meetkundige activiteiten in de hogere groepen.

Kom naar de Nationale Rekencoördinator Dag op 21 maart ‘25
De dag om kennis op te doen voor een sterk reken-wiskundeonderwijs in Nederland
NVORWO en hogeschool IPABO
Met lezingen en workshops rondom het thema 'Een wereld vol wiskunde; werkelijk waardevol!' wordt de bezoeker deze dag meegenomen in de actuele ontwikkelingen rondom rekenen en wiskundeonderwijs. Experts, zoals lerarenopleiders, onderzoekers, adviseurs en uitgevers, verzorgen bijdragen vanuit verschillende perspectie...

Uit de rugzak van meester Bartjens
Maken jullie het beste rekenspel?
NVORWO, Wizz-spel en Volgens Bartjens
Rekenspellenwedstrijd schooljaar 2024-2025 is weer van start!
Voor de negende keer organiseren Volgens Bartjens en NVORWO in samenwerking met Wizz Spel de rekenspellenwedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’! Wij nodigen je uit om een eigen rekenspel te maken en in te sturen. Er zijn weer mooie spellenpakketten te wi...

Kijken, snijden, denken.
GRD-lesidee
Vincent Jonker
In deze activiteit draait het allemaal om experimenteren, overleggen en ruimtelijk redeneren. De leerlingen maken doorsneden van een appel en een kubus.

Samen sterk in rekenen
De meerwaarde van een bovenschoolse rekenspecialist
Linda van den Anker
In dit artikel wordt inzicht gegeven in de rol van de bovenschools rekenspecialist en de impact daarvan op het rekenonderwijs. Door samenwerking, kennisdeling en gerichte ondersteuning wordt gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van de rekensuccessen van leerlingen.

Rekenen-wiskunde leren door spel en ontdekking
Gerrianne Buit-Wessels
In een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt in het onderwijs, wordt het steeds belangrijker om leerlingen op nieuwe, inspirerende manieren te laten leren. Dit artikel beschrijft hoe een innovatieve online methode, rekenen-wiskunde op een speelse en interactieve manier aanbiedt, waardoor het leerproc...

Recensie: Beeld & Box Gecijferdheid – Rekenen in beeld
Petra Schalkwijk-Flapper en Annette Markusse
De Beeld & Box Gecijferdheid is een effectief hulpmiddel om leerlingen te helpen de betekenis van rekenen-wiskunde in het dagelijks leven te ontdekken. De box bevat honderd beeldkaarten met foto’s van herkenbare situaties, zoals grote hoeveelheden, patronen en meetkundige vormen. Deze visuele prikkels nodigen leerli...

Spiegelen met twee spiegels
Redeneringen visueel weergeven
Vincent Jonker en Arwen Sonnemans
Het vastleggen van het denken en redeneren is een essentieel aspect van het leren van rekenen-wiskunde. Redeneringen die je in je hoofd maakt, kan je op verschillende manieren zichtbaar maken, bijvoorbeeld door het tekenen van plaatjes.

Building Thinking Classrooms (Denkklassen creëren) in de praktijk
Hoe je je klas transformeert naar een echte denkklas
Maarten Müller
Maarten Müller vertelt in dit artikel hoe hij leerlingen uit groep 8 aan het denken zet via de methodiek van Building Thinking Classrooms.

Denken over zakgeld en broodbeleg
Kritisch denken over data in het basisonderwijs
Marc van Zanten
In de nieuwe conceptkerndoelen voor rekenen en wiskunde ligt duidelijk nadruk op kritisch denken (Van Zanten, 2023). Maar hoe kun je daar in je klas aan werken? Het project Reken-wiskundige factchecking biedt hiervoor vrij beschikbare lesactiviteiten voor groep 3 tot en met groep 8. In dit artikel zoomen we in op de...

Een getal in mijn hoofd
Spelen met cijfercombinaties
Vincent Jonker en Arwen Sonnemans
De Grote Rekendag heeft elke editie een ander thema. In dit artikel lichten we een activiteit toe uit het thema De Getallenfabriek (2020). Het raadspelletje 'Getal in mijn hoofd' werd ontworpen voor groep 3 en 4, maar het spel is ook geschikt voor leerlingen in hogere groepen.

Paadjes maken
Uit de rugzak van meester Bartjens
Annette Markusse
In het afgelopen novembernummer van Volgens Bartjens (jaargang 43, nummer 2, 2023) publiceerden we een Draad van Ariadne rondom het ontwerpen van routes. Een van de activiteiten bestond uit een spel met kaartjes met wandelpaadjes, prachtig vormgegeven door Nina Lathouwers.

Gegevens verzamelen met de klas
GRD-lesidee
Vincent Jonker en Monica Wijers
Tegenwoordig staan de media vol met grafieken en diagrammen waarin allerlei gegevens (ook wel data genoemd) visueel zijn weergegeven.

Prioriteitenspel rekenen en wiskunde
Een update en een variant gericht op (potentieel) sterke rekenaars
Marc van Zanten en Suzanne Sjoers
Versterken van het reken- en wiskundeonderwijs op school is teamwork. Om te komen tot gezamenlijk gedragen beleid, met gedeelde prioriteiten, is het nodig om met het hele team uitgebreid in gesprek te gaan over het eigen reken- en wiskundeonderwijs. Het prioriteitenspel (Van Zanten, 2016) biedt daarvoor een werkvorm...

De Rekentrein
Een interventie om rekenen en gecijferdheid in de gezinssituatie te versterken.
Annemarie Groot, Ellen van Drie en Hans Voskamp
De Rekentrein heeft als doel om de gecijferdheid van ouders en hun kinderen op een speelse en informele manier te stimuleren. Leerkrachten kunnen zelf aan de slag gaan met de materialen of een training volgen om te leren hoe zij dit effectief in de klas kunnen inzetten of hierover met ouders in gesprek kunnen gaan.
...
Versterking van het didactisch repertoire door formatief handelen
Rekencoördinator aan het woord
Jeroen Pieters
Veel leerkrachten zijn door de verhoogde aandacht voor het belang van een goede les, prima in staat een krachtige instructie te geven binnen hun rekenles. Het uitleggen van hun didactische keuzes vinden leerkrachten echter nog erg lastig. Waarom kies ik ervoor om dit lesdoel uitvoeriger of juist minder uitvoerig in ...
Gegevens gesnapt
Grote Rekendag: 20 maart 2024
Vincent Jonker
Centraal in vrijwel alle activiteiten van deze 22ste Grote Rekendag met thema 'Gegevens gesnapt' staat het leren 'gebruiken' van gegevens: lezen, interpreteren, verzamelen en samennemen.

Een stevige basis door aandacht voor automatiseren
Rekencoördinator aan het woord
Janneke Hack - Van Dijke
Als rekenspecialist voer ik onderzoek uit om te weten te komen waar de leerling op vastloopt en/of wat een leerling nodig heeft om verder te komen in zijn rekenontwikkeling. Ik geef de leerkracht en de intern begeleider gerichte handelingsadviezen. De nieuwe inzichten en vooral de praktische tips aan de leerkracht d...

Focus op vakinhoud
Lesson Study op de pabo
Erica de Goeij en Henk Logtenberg
Op de Marnix Academie is een droom werkelijkheid geworden. Al geruime tijd hadden docenten de wens om Lesson Study in te zetten als effectief leermiddel in de opleiding tot leraar basisonderwijs. De auteurs beschrijven hoe zij Lesson Study hebben ingezet in een minor zorg voor onderwijs op maat.

Panamaconferentie 30 en 31 mei 2024
Jeffrey van Welsen
De 42e Panamaconferentie over reken-wiskundeonderwijs vindt plaats op donderdag 30 en vrijdag 31 mei 2024. Houd de website in de gaten voor nieuwe updates over het programma, informatie over het indienen van een voorstel voor een programmabijdrage en natuurlijk om je aan te melden: panamaconferentie.sites.uu.nl.
...

Maak het beste rekenspel
Rekenspellenwedstrijd 2024
Cathe Notten
Voor de achtste keer organiseren NVORWO, Wizz Spel en Volgens Bartjens de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’.

Ontdek de kracht van de rekencoördinator!
Uit de rugzak van meester Bartjens
Susanne der Kinderen
We nodigen je graag uit voor de Nationale Rekencoördinator Dag op 22 maart 2024!
_w400_h260_bgtop.jpg)
Kijken naar kinderen loont
Eerst kijken, dan pas handelen in de rekenles
Belinda Terlouw
In dit artikel bespreekt Belinda Terlouw de methodiek Kijken naar Kinderen. Ze laat in een gesprek met een onderwijsbegeleider en een leerkracht zien hoe deze methodiek positieve ontwikkelingen in de school stimuleert. Zowel voor het leren van de leerling als voor het leren van de leerkracht.

Nieuwsgierigheid als voorwaarde
Rekencoördinator aan het woord
Melanie Donken- Baijense
Na een opleiding van anderhalf jaar studeerde ik in februari 2023 af als rekencoördinator aan de Hogeschool KPZ. Tijdens mijn opleiding ben ik heel anders tegen het reken-wiskundeonderwijs gaan aankijken. Rekenonderwijs is niet alleen het volgen van de methode, in de hoop dat al je leerlingen goed meekomen en de doe...

Samen op onderzoek
Meten en meetkunde in de onderbouw
Annet Voskuil
In mijn ideale kleutergroep leren kinderen vanuit verwondering en nieuwsgierigheid, waarbij ze allerlei ervaringen en ontdekkingen opdoen én waarbij alle doelen aan bod komen. Dit kan op verschillende manieren en in allerlei vormen, bijvoorbeeld via meten en meetkunde. In dit artikel vertel ik je hier meer over.
...

De actualitijd van het rekenonderwijs
Verslag van de NVORWO-dag 2023
Marike Barendregt
Ieder jaar organiseert de NVORWO voor haar leden de NVORWO-dag. Deze dag begint altijd met de jaarvergadering. Daarna kunnen verschillende workshops worden gevolgd en is er gelegenheid om met andere NVORWO-leden ervaringen uit te wisselen. In dit artikel wordt verslag gedaan van de NVORWO-dag die op 14 april 2023 in...

Reken-wiskundige factchecking voor leerlingen in het primair onderwijs
Een belangrijke vaardigheid voor de toekomst
Stanja Oldengarm en Marc van Zanten
We leven in een snel veranderende informatiemaatschappij. Met ICT en social media hebben we altijd en overal toegang tot nieuws en andere informatie. Iedereen kan zelf informatie plaatsen en verspreiden. De keerzijde hiervan is dat nepnieuws en misleidende informatie een steeds groter probleem wordt. Kritisch denken...

Wiskundige communicatie
Ronald Keijzer
In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt.