Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieVolgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek, november 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij deze editie is het eerste artikel van Kees Buijs. Hij maakt een analyse van peilingen van het onderwijsniv...
Rekenprestaties in de afgelopen 15 jaar: is er een neerwaartse tendens?
Kees Buijs
Is er sprake van een substantiële en gestage achteruitgang van de leerresultaten van het reken-wiskundeonderwijs in Nederland in de afgelopen 15 jaar? En is het dus terecht dat er over deze achteruitgang regelmatig ophef in de media wordt gemaakt?
Denkend aan rekenen-wiskunde…
Verslag van de 42e Panamaconferentie
Ronald Keijzer, Isabelle de Vink, Iris Verbruggen
De 42e Panamaconferentie met als thema ‘Denkend aan rekenen-wiskunde’, die in het voorjaar van 2024 gehouden is, richt zich op de actualiteit van onderwijs en ontwikkeling in het reken-wiskundeonderwijs. Er is tijdens de conferentie aandacht voor onderwijsontwerpen en -materialen, het stellen van doelen op verschill...
Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek september 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Adri Treffers, dat gaat over leren via probleemoplossen.
Creatief denken in het reken-wiskundeonderwijs
Isabelle Oostveen-de Vink
Isabelle Oostveen – de Vink onderzocht de samenhang tussen creatief denken en reken-wiskunde prestaties onder leerlingen uit groep 7 van het regulier basisonderwijs in haar promotieonderzoek aan de Radboud Universiteit. In drie verschillende studies stonden twee vragen centraal: 1) Welke creatieve denkvaardigheden h...
Leren via probleemoplossen
Optellen en aftrekken van breuken
Adri Treffers
Kirschner et al. (2018) geven aan dat ontdekkend leren en probleemoplossen teveel vraagt van het werkgeheugen. Dat neemt niet weg dat ontdekkend leren en probleemoplossen centraal staan in de didactische aanpak die gebruikt wordt in hoogst scorende landen. Een analyse van het optellen van ongelijknamige breuken toon...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, mei 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Stijn Van Der Auwera die verslag doet van een onderzoek over de bewer...
Indirect optellen. Een vergeten strategie voor het oplossen van aftrekopgaven?
Stijn Van Der Auwera
Stijn Van Der Auwera onderzocht in zijn promotieonderzoek of kinderen gebruikmaken van indirect optellen voor het oplossen van aftrekopgaven, en of het gebruik van indirect optellen samenhangt met de wiskundige conceptuele kennis die kinderen hebben.
Kijk naar jezelf! Universitaire pabostudenten ontwerpen en onderzoeken een geïntegreerd aanbod taal en rekenen-wiskunde
Michiel Veldhuis en Inouk Boerma
Taal en rekenen-wiskunde zijn twee kernvakken die zich bij uitstek lenen voor een geïntegreerd aanbod in de basisschoolklas. Bij de universitaire lerarenopleiding basisonderwijs aan de Hogeschool IPABO en de Vrije Universiteit ronden studenten hun opleiding af met een bachelorthese bij de universiteit. Als toevoegin...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer gaat is het eerste artikel van Erika Schlatter en Marian Hickendorff. Zij beschrijven hoe leerl...
Hoe rekenen leerlingen aan het eind van het basisonderwijs rekenopgaven uit?
Een analyse van de schriftelijke uitwerkingen van deelnemers aan Peil.Rekenen-wiskunde 2019
Erika Schlatter & Marian Hickendorff
Het hier beschreven onderzoek beschrijft een landelijk representatief beeld van welke strategieën schoolverlaters in het (s)bo gebruiken om meercijferige optel-, aftrek-, vermenigvuldig- en deelopgaven, zoals 7849 : 12 en 14,72 + 3,13 + 5,28, op te lossen. Daartoe zijn de oplossingsstrategieën van deelnemers aan Pei...
Diagnostisch rekenen-wiskunde assessment in groep 5
Jorine Vermeulen
Diagnostisch assessment werd oorspronkelijk ingezet voor het diagnosticeren van speciale onderwijsbehoeften. Met de komst van Passend Onderwijs worden diagnostische instrumenten ontwikkeld om het formatief handelen van leraren te ondersteunen. In het hier beschreven promotieonderzoek werden de kenmerken van diagnost...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, januari 2024
Wil Oonk en Geeke Bruin - Muurling
In september 2022 liet Ronald Keijzer zich ontvallen dat hij in oktober 2023 vijfentwintig jaar hoofdredacteur zou zijn van Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek[1].
Het leek hem een mooie aanleiding om rond die tijd twee artikelen te plaatsen die niet terugkijken op deze 25 jaar, maar vanuit een perspect...
Kansen(on)gelijkheid voor sterke rekenaars
Suzanne Sjoers
In dit artikel worden drie, elkaar deels overlappende, onderdelen geschetst waar ik kansenongelijkheid bij (potentieel) sterke rekenaars zie: aanbod, instructie en taal. Per onderdeel beschrijf ik hoe ik die ongelijkheid zie, onderbouwd vanuit onderzoek en mijn praktijkervaringen. Ik vul die beschrijving aan met ond...
Breuken in een breder perspectief
Geeke Bruin-Muurling
In het onderwijs is er steeds meer aandacht voor de rol van basisvaardigheden in de dagelijkse praktijk en beroep. Toepasbaarheid van wat op school geleerd is dan ook steeds vaker een onderwerp voor discussie. Er bestaat een beeld van geringe toepasbaarheid van breuken, bovendien wordt het rekenen met breuken als mo...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, november 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer gaat het om het artikel van Koeno Gravemeijer en Frans van Galen over het Peil-onderzoek (zie o...
Wat zegt het Peil-onderzoek over de rekenvaardigheid aan het einde van de basisschool?
Koeno Gravemeijer en Frans van Galen
In de media is het rekenniveau van de Nederlandse leerlingen regelmatig onderwerp van discussie. De uitkomsten van peilingsonderzoeken laten zien dat het door de overheid gewenste rekenniveau al jaren niet wordt gehaald. De discussie in de media lijkt vooral te gaan over elementaire rekenvaardigheden en enkelvoudige...
Rekenen-wiskunde in verbinding
Verslag van de 41e Panamaconferentie
Ronald Keijzer, Iris Verbruggen en Isabelle de Vink
Op 1 en 2 juni 2023 vond de 41e Panamaconferentie plaats. Het thema van deze conferentie was ‘Rekenen-wiskunde in verbinding’. Dit verslag biedt een overzicht van de bijdragen aan de conferentie en analyseert hoe de conferentie kansen bood om tot perspectiefvolle verbindingen te komen.
Volgens Bartjens Ontwikkeling en Onderzoek september 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar.
Studielast en contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs (2009-2023)
Ronald Keijzer
Dit artikel geeft het achtste overzicht van de studielast en de contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs. De afgelopen zeven edities (2009-2021) van dit onderzoek lieten zien dat de opleidingen geweldig verschillen als het om studielast en contacttijd gaat. Dit beeld is ongewijzigd voor de ...
Studielast en contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs (2009-2023)
Ronald Keijzer
Dit artikel geeft het achtste overzicht van de studielast en de contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs. De afgelopen zeven edities (2009-2021) van dit onderzoek lieten zien dat de opleidingen geweldig verschillen als het om studielast en contacttijd gaat. Dit beeld is ongewijzigd voor de ...
Het mooie wiskundige bouwwerk als springplank voor de leraar
Els Van Emelen en Michèle Dexters
Het mooie wiskundige bouwwerk was het vertrekpunt voor ons praktijkonderzoek van de laatste twee jaar. Door observaties in klassen en gesprekken met leraren en lerarenteams, ontdekten we hoe leerlingen slechts beperkte cognitieve schema’s voor wiskunde ontwikkelen. We brachten mogelijke oorzaken in kaart.
Vanuit d...
Overtuigingen van leraren in groep 1 en 2 met betrekking tot het reken-wiskundeonderwijs
Jessie Canjels en Ronald Keijzer
De visie of overtuiging van leraren op het reken-wiskundeonderwijs is mede bepalend voor de inrichting van het onderwijs. Dat geldt met name voor leraren in groep 1 en 2. In het hier beschreven onderzoek gingen we na wat de visie of overtuiging van leraren op het reken-wiskundeonderwijs is en hoe die bepalend is voo...
Conceptueel kijken naar breuken
Ronald Keijzer
Kennis van het rekenen met breuken is nauwelijks van belang voor maatschappelijk functioneren. Dat ligt anders voor conceptuele kennis van dit domein. Dat is nodig om verder greep te krijgen op de wiskunde in het voortgezet onderwijs.
Een spel dat zich richt op het schattenderwijs positioneren van sommen met breuke...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, mei 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Jessie Canjels en Ronald Keijzer. Zij schrijven over het de visie op ...
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, maart 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer gaat is het eerste artikel van Marjolein Kool, Hanneke van Doornik-Beemer, Ronald Keijzer, Mich...
Kwaliteitscriteria voor het reken-wiskundeonderwijs op de pabo
Marjolein Kool, Hanneke van Doornik-Beemer, Ronald Keijzer, Michiel Veldhuis en Marc van Zanten
Een groep experts op het gebied van reken-wiskundeonderwijs op de pabo heeft nieuwe kwaliteitscriteria geformuleerd en voorzien van concrete voorbeelden uit de hedendaagse lerarenopleiding. De geactualiseerde kwaliteitscriteria kunnen ingezet worden bij het ontwerpen, evalueren en verbeteren van opleidingsonderwijs ...
Angst en falen houden elkaar in de greep bij rekenen en wiskunde
Brenda Janssen
Rekenangst en wiskundeangst worden gekenmerkt door een naar, gespannen gevoel dat opkomt wanneer men geconfronteerd wordt met rekenkundige dan wel wiskundige vraagstukken of met het vooruitzicht om dergelijke vraagstukken op te moeten lossen.
Artikelen Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek
Januari 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Ronald Keijzer, Martine van Schaik en Annerieke Boland. Zij schrijven...
Denken in conceptuele doelen voor groep 1 en 2
Ronald Keijzer, Martine van Schaik, Annerieke Boland
In het project ‘Rekenen op spel’ onderzochten we hoe professionals in de voorschool en in groep 1 en 2 en de wiskundige ontwikkeling van kinderen kunnen ondersteunen en stimuleren binnen de context van het spontane spel van de kinderen.
40x Panama: verleden, heden en toekomst
Verslag veertigste Panama-conferentie
Ronald Keijzer en Iris Verbruggen
Op 30 juni en 1 juli 2022 vond de veertigste Panama-conferentie plaats. Nadat de 39ste editie online plaatsvond, zijn de deelnemers verheugd om deze conferentie weer in de bossen van Zeist te mogen bezoeken om inspiratie en informatie op te halen voor het verder ontwikkelen van het reken-wiskundeonderwijs.
Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek november 2022
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar.
Computational thinking op de lerarenopleiding basisonderwijs: een praktijkverkenning
Rosanne Hebing, Anna Hotze en Ronald Keijzer
Een eerder artikel in Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek plaatste computational thinking (CT) in haar theoretische context als onderwijskundig concept dat zijn oorsprong kent in de informatica en dat nauw verbonden is met rekenen-wiskunde. Het huidige artikel bespreekt de resultaten van een vragenlijst die...
De rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen
in perspectief van het voeren van rekengesprekken door leraren
Jarise Kaskens
Jarise Kaskens onderzocht in haar promotieonderzoek de invloed van leerling- en leraarfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen. De resultaten laten zien dat een stevige rekenbasis belangrijk is. Als de basis niet goed is kunnen leerlingen daar hinder van ondervinden als het rekenen wat complexer wordt. Ook ex...
Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek, september 2022
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar.
A paradigm shift for early childhood mathematics?
Worthington, M.
An important aspect of mathematics in primary school is the need for children to use its abstract written symbols. However, research has shown that using standard mathematical signs is challenging for young children, the mathematics they copy or colour-in often failing to make personal sense. Yet this important aspe...