Welkom

De auteurs laten aan de hand van praktijkvoorbeelden zien hoe je het probleemoplossend denken en redeneren bij kleuters kunt stimuleren. Ze gebruiken hiervoor zeven concrete kenmerken rond het belang van verwonderen en ontdekken.

Wiskundig probleemoplossen in het primair onderwijs wint aan belangstelling en dat is niet alleen in Nederland het geval. Zo verscheen in 2022 in Australië de vierdelige serie Targeting Maths: Problem Solving. Voor elk van de jaren 3 tot en met 6 (groep 5 tot en met 8) is er een boek. Volgens de auteurs is probleemo...

Het peilingsonderzoek Peil.Rekenen-Wiskunde 2022-2023 beschrijft de rekenvaardigheid van leerlingen in het laatste jaar van het basisonderwijs (bo) en speciaal basisonderwijs (sbo) en laat zien dat deze leerlingen op vergelijkbaar niveau presteren als leerlingen die in 2019 het bo en sbo verlieten. De rekenniveaus z...

Henk Logtenberg is als onderwijsadviseur betrokken bij het vormgeven van het reken-wiskundeonderwijs op de drie BES-eilanden in Caribisch Nederland. In dit artikel geeft hij een kijkje in de keuken.

Dit artikel beschrijft hoe rekenonderwijs in groep 1-2 effectief kan bijdragen aan een stevige rekenbasis voor de toekomst. Door een goed doordachte speelleeromgeving te creëren en met een doelgericht aanbod te werken, krijgen leerlingen de ruimte om spelenderwijs rekenvaardigheden te ontwikkelen. 

Kleutertekeningen worden vaak geassocieerd met creatieve expressie, maar in dit artikel laten we zien dat ze ook een fascinerend inkijkje kunnen bieden in verschillende aspecten van het wiskundige denken van jonge kinderen. 

Op 16 november 2024 is onze oud-NVORWO-voorzitter Jean-Marie Kraemer overleden. 

In 2023 is, in lijn met één van de speerpunten van de NVORWO, een functieprofiel voor de rekencoördinator opgesteld. Het profiel biedt inzicht in verwachte kennis, vaardigheden, taken en verantwoordelijkheden, en hoe deze te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft enkele manieren waarop het functieprofiel ingezet kan wo...

Niet alleen in Nederland kennen we rekencoördinatoren. In het Verenigd Koninkrijk bestaan ze ook. En al lang ook, getuige het ‘handbook for primary mathematics co-ordinators’ uit 1989. 

Dit jaar verscheen Mijn Vakdidactiek rekenen(-wiskunde), geschreven door Geeke Bruin-Muurling, bij uitgeverij Van Gorcum. Het is een helder en inspirerend boek dat je aan het denken zet. Naast een rijke bron aan inzichten en ideeën die zij op authentieke wijze over het voetlicht brengt, werpt ze een frisse, nieuwe b...

Hoe kunnen begeleide leernetwerken helpen om scherp te krijgen wat jij als rekencoördinator moet doen om het reken-wiskundeonderwijs in de verschillende groepen op school te verbeteren?

In dit artikel gaat Kees Hoogland dieper in op welke hedendaagse basisvaardigheden reken-wiskunde belangrijk zijn en welke minder relevant lijken te worden. Dit is soms een ingewikkelde discussie, omdat de pen-en-papierprocedures uit de vorige eeuw veelal beschouwd worden als het hart van het rekenonderwijs op de ba...

In 1983 verscheen de methode Rekenwerk. In deze methode werd, naast cijferend rekenen, consequent en veel aandacht besteed aan eigenschapsrekenen. Oftewel het rekenen met eigenschappen van getallen en bewerkingen, zoals het in de nieuwe conceptkerndoelen heet. 

Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.

Voor veel leerkrachten blijkt het lastig te zijn om hun sterke rekenaars voldoende uitdaging te bieden. In dit artikel gaan de auteurs in op knelpunten bij het organiseren van passende rekenverrijking in de klas. Ze beschrijven hoe een rekenlijn in verrijkingsonderwerpen een oplossing kan bieden en geven praktische ...

Het nieuwe schooljaar is weer begonnen, en ook Volgens Bartjens start met frisse energie aan een nieuwe jaargang. We hopen je ook dit jaar weer op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen en je te inspireren voor uitdagend en kwalitatief hoogstaand onderwijs.

Hier alvast een vooruitblik op wat je kunt verwach...

Oog hebben voor samenhang leidt tot flexibele en effectieve rekenaars. Dolf Janson beschrijft hoe je hier aandacht aan kunt besteden.

Als je goed om je heen kijkt, en met name als je daar oog voor hebt, zie je overal wiskunde. Dat is belangrijk, omdat die wiskunde nodig is om je maatschappelijk te redden. Het verwerven van een wiskundige attitude is hierbij een belangrijke voorwaarde.

Inzicht en wendbaarheid zijn cruciale aspecten van het leren van rekenen-wiskunde. Hiervoor is het nodig dat leerlingen een uitgebreid cognitief netwerk ontwikkelen. Annette Markusse legt in dit artikel uit waarom.

“Die wereld van het rekenen, een vreemde wereld, de wereld van het andere, de wereld van de grote mensen, de wereld waar je je zelf niet thuis voelt, die je ook buiten je spel laat; de wereld waarin je eenvoudig maar moet aannemen, dat het zo is als de juffrouw het zegt.” Zo omschreef pedagoog J. Waterink in 1960 he...

Hoe zet je kinderen maximaal in de denkstand? Maarten Müller laat je in dit artikel kennismaken met Denkklassen creëren (2023), de Nederlandse vertaling van Building thinking Classrooms door Peter Liljedahl. 

In dit artikel reageert Willem Vermeulen op een artikel dat verscheen in het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 43, nummer 3). De auteurs van dat artikel geven op hun beurt ook een reactie. 

Zou een context leerlingen kunnen helpen bij het rekenen met breuken? Wij beschreven een onderzoek naar die vraag en kwamen tot het antwoord: ja dat kan zeker! Maar: niet alle contexten helpen, dus het valt of staat met een geschikte context. Willem Vermeulen plaatst een aantal kritische kanttekeningen bij ons onder...

Matthijs werkt hard aan zijn rekenopgaven, maar bij de breukenopgaven loopt hij vast. 

Deze keer twee aankondigingen uit de rugzak.

Op 28 september jongstleden zijn voorstellen voor geactualiseerde kerndoelen rekenen en wiskunde en Nederlands opgeleverd aan de demissionair minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, Mariëlle Paul.[i] Deze conceptkerndoelen zijn ontwikkeld door teams van leraren en andere experts en zijn bedoeld voor het prima...

Toetsen zijn een manier om na te gaan of de doelen van het onderwijs werkelijk behaald worden, maar wat vraagt zo'n toets eigenlijk van de leerlingen? Koeno Gravemeijer en Frans van Galen analyseerden items van het Peil-onderzoek, waarover de Inspectie in 2021 rapporteerde.

‘Heb je een vraag? Ga maar verder met iets wat je wel al weet, we bespreken je vraag later.’

De sterke rekenaars worden tijdens de rekenles vaak aan hun lot over gelaten en met pluswerk op de gang gezet (Keijzer, & Hotze, 2020). Paula Brusse onderzocht hoe het anders kan.

Vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw werden in landen wereldwijd vernieuwingen doorgevoerd in het wiskundeonderwijs. Deze hervormingen raakten bekend onder de naam New Math.

Een leerkracht geeft les over breuken.

De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken, zo staat het kort en bondig in de huidige kerndoelen. Achter dat korte zinnetje gaat echter een hele wereld schuil. In dit artikel laat de auteur zien welke verassingen de taal van getallen voor kinderen in petto heeft en wat je als leraar kunt doen om het leren van die wi...

Lobke de Boer en Emma Huizer ervaarden in hun stageschool dat een rekenles geven aan een grote NT2-populatie, waarvan Nederlands de tweede, soms de derde (of zoveelste) taal is, voor uitdagingen zorgt. Ze grepen deze uitdagingen aan om voor een opdracht in hun opleiding wetenschappelijke literatuur hierover naar pra...

Dit artikel biedt zicht op de post hbo-opleiding tot rekencoördinator. We beschrijven welke competenties je als rekencoördinator ontwikkelt en lichten een tipje van de sluier op ten aanzien van de onderwerpen die de revue passeren. Ook wordt ingegaan op de actualiseringsslag van de opleiding en wat de aanleiding daa...

In oktober 2022 zijn zeven adviseurs basisvaardigheden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gestart met het vormen van basisteams rond scholen. Alle adviseurs hebben een verleden in het onderwijs, ieder met een ander specialisme. Dit artikel gaat over wat het Masterplan basisvaardigheden inho...

Het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 42#3) is grotendeels gewijd aan het oefenen. Willem Vermeulen stuurde een reactie om het oefenen verder uit te diepen en in een bredere context te plaatsen. Daarmee kan de discussie over oefenen fundamenteel worden gevoerd. 

Wie is niet groot geworden met het idee dat oefenen heel belangrijk is. Het Nederlandse spreekwoord ‘oefening baart kunst’ zegt dat al. Een kind oefent fietsen – met zijwieltjes – aan de hand van iemand die ouder is. Je leert en oefent lopen zonder dat iemand je precies voordoet hoe je dat moet doen. Je oefent piano...