Welkom

Deze zomer viel hij bij elke school voor (speciaal) basisonderwijs op de mat: de RWRW, oftewel de reflectiewijzer rekenen-wiskunde (Inspectie van het Onderwijs, 2021a). In dit artikel vertellen de auteurs van de RWRW over het hoe en waarom ervan en hoe schoolteams hem kunnen gebruiken om hun reken-wiskundeonderwijs ...

Hoe kun je er voor zorgen dat ook een sterke rekenaar voldoende aan zijn trekken komt? De auteurs van dit artikel laten zien hoe je via de ‘Lesdoelplusser’ een eerste stap kunt zetten naar een reken-wiskundeles die voor iedereen uitdagend is.

Niveauverschillen zijn iets om je bij neer te leggen – dat leek wel de onuitgesproken gedachte achter de in 1952 uitgebrachte rekenmethode Naar aanleg en tempo. De auteurs verzetten zich tegen het vroegere idee dat kinderen hun denken het beste zouden ontwikkelen door rekenen. De gevolgen daarvan? ‘Overdadig’ veel r...

Wiskunde voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

Is het nodig dat leerlingen vaste procedures leren voor bijvoorbeeld vermenigvuldigsommen als 65 x 38? Frans van Galen en Koeno Gravemeijer denken van niet. Efficiënt en vlot kunnen berekenen van een uitkomst is tegenwoordig minder belangrijk geworden, want we hebben allerlei apparaten die dat voor ons doen. Door ru...

Het schooljaar is begonnen. Dat betekent ook weer rekenles. Dit keer in groep 6.

We beginnen met warmdraaien. Dat wil zeggen dat elk groepje met dobbelstenen gaat ‘spelen’.

Hoe bereid je mbo-studenten goed voor op hun rekenexamen¹? Deze vraag staat vaak centraal in discussies over goed rekenonderwijs op het mbo. En eigenlijk is dit jammer, want enerzijds ligt de focus daardoor volledig op het rekenexamen terwijl wij onze studenten niet alleen moeten voorbereiden op hun rekenexamen maar...

Hoe kom je als leerkracht tegemoet aan de beweegdrang van jonge leerlingen? Kunnen beweegactiviteiten jouw onderwijs ondersteunen? In dit artikel wordt antwoord gegeven op de vraag hoe je als leerkracht de beweegbehoefte van jonge leerlingen positief kan verbinden aan het rekenonderwijs.

Het was dit jaar een Rekenspellenwedstrijd vol hindernissen: de scholen gingen dicht vanwege de corona-pandemie, de leerlingen kregen een tijd lang online les en de jury kon niet bij elkaar komen om de spellen te beoordelen. Niet de beste omstandigheden voor een Rekenspellenwedstrijd, zou je denken. Toch waren er ve...

Jiska van Hall is onderwijsadviseur, rekenspecialist en orthopedagoog. Ze is nauw betrokken bij de implementatie van Passende Perspectieven voor rekenen. Wat zijn haar ervaringen met dit gedachtegoed? We vroegen het haar tijdens een interview.

Fijn dat we in dit nummer onder andere kunnen lezen over de bevindingen uit het onderzoek Peil.Rekenen-Wiskunde. We hebben tijdens onze studiedag met veel plezier de aftrap mogen geven van de uitkomsten van dit onderzoek. Het waren vooral de media die er een overwegend negatief verhaal van maakten. Terwijl wij eigen...

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen (alleen online) twee verdiepende artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Lees dit keer over de relatie tussen het zelfvertrouwen dat leerlingen in hun rekenwerk hebben en de rekenvaardigheid, waarbij Annemiek Punter, Maartje van de ...

Ik ben een rekenvirtuoos

Bereken vrijwel moeiteloos

De inhoud van een lege doos                                

De kans op schieten in de roos

De ouderdom van muurfresco’s                                         

Het aantal veertjes in plumeaus

De rente over banksaldo’s

De omtrek van een bolleboos

Of overlij...

Bradley heeft deze week geen zin om te rekenen. Niet eens één sommetje. En aangezien hij al zoveel strijd heeft meegemaakt in zijn slechts tienjarige bestaan, ga ik dat met hem niet aan.
Maar ik geloof wel in motivatie en in kwaliteit.
In zo'n geval biedt het omdenken van de situatie uitkomst.
‘Kan ik even bij je aa...

Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van de studielast en contacttijd voor het vak rekenen-wiskunde in de lerarenopleiding basisonderwijs in de periode 2009-2021. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van data die in de periode 2009- 2019 zijn verzameld. Gegevens uit 2021 zijn daaraan toegevoegd. De gevonden ontwi...

Volgens verschillende onderzoeken gaat een hoog zelfvertrouwen in rekenen samen met hoge rekenprestaties. In dit artikel wordt onderzocht in hoeverre in het Nederlandse basisonderwijs rekenprestaties en andere leerling- en schoolkenmerken samenhangen met zelfvertrouwen in rekenen. We kijken specifiek naar verschille...

Wat leerlingen op de basisschool moeten leren, is meer dan alleen vlot rekenen met getallen. Ze moeten ook leren omgaan met getalsmatige informatie in verschillende situaties, bijvoorbeeld tijdens het doen van boodschappen, het reizen met het openbaar vervoer of het lezen van nieuwsberichten. Onze leerlingen moeten ...

Als leerkracht heb ik ervaren dat kinderen houden van zelf nadenken en dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van een leerkracht die rekenstrategieën voordoet. Kinderen smullen van wiskundige, puzzelachtige problemen en laten zich graag verwonderen in de wereld van getallen, bewerkingen en ruimtelijk redeneren. Ze t...

‘Gisteren hadden we een studiedag en toen moesten we voor het middagprogramma een hoofddeksel op.’ De kinderen van groep 4 zitten geboeid te luisteren. Ik vertel verder dat ik op zoek ging naar een hoed. Ik vond er verschillende. In die hoeden zat een labeltje met een getal erop. Die met een 6 erop zakte over mijn o...

Rekenen mét het hoofd betekent onder andere dat je oog hebt voor de context waarbinnen je rekent. De auteurs maken in dit artikel duidelijk dat contexten helpen om onderliggende wiskundige concepten beter te begrijpen. Maar dan moet je in de reken-wiskundeles je leerlingen wel de ruimte geven om zelf na te denken.

Rekenen met het hoofd is niet iets van vandaag of gisteren. Zo heb ik er een boek over uit 1964: ‘Gefundeerd hoofdrekenen’ voor de kweekschool, de toenmalige opleiding tot leerkracht. Hierin werd hoofdrekenen gedefinieerd als ‘het zien en hanteren van relaties tussen de getallen’. Het boek staat vol met verschillend...

Om het streefniveau 1S te kunnen behalen moeten leerlingen flexibel zijn in hun rekenaanpak. Maar wat betekent dat? En wat vraagt dit van de leerkrachten op de basisschool? Het zijn vragen waar we je graag over aan het denken willen zetten.

Na een heerlijke zomer staan we aan de start van een nieuw schooljaar. Een jaar waarin we elkaar hopelijk weer meer ontmoeten en het goede gesprek voeren.

Dat mag starten met een nieuwe Volgens Bartjens vol inspiratie en uitdagende vragen om in de komende tijd mee aan de slag te gaan. Een editie die je uitdaagt je ...

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het blad Volgens Bartjens. In deze editie is het een vrolijke hoofdrekenpartij, maar dan letterlijk met en over het hoofd!

Bekijk hier de pdf van de Draad van Ariadne september 2021.

Op 2 juni 2021 werd Kees Hoogland officieel geïnstalleerd als lector binnen het lectoraat Wiskundig en Analytisch Vermogen van Professionals van Hogeschool Utrecht. Hoog tijd voor een interview met deze kersverse lector.

Met wiskundig denken en redeneren kun je niet vroeg genoeg beginnen. In dit artikel laten de auteurs zien dat kinderen al op jonge leeftijd uitgedaagd kunnen worden om na te denken over wiskundige concepten. Door samen te zoeken naar het gemeenschappelijke in verschillende telsituaties kunnen kinderen aangezet worde...

Twee schelpen en twee lellen

Elk tweetal vormt een oor.

Dat is samen één gehoor

En er zijn nog meer stellen.

Zo hebben we twee ogen

Die samen heel veel zien

Met alle lol van dien

En één gezichtsvermogen

En dan is er de hersenpan

Met lobben, kwabben, cellen,

Meer dan een mens kan tellen,

Of zich maar...

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn alleen online beschikbaar. Bij dit nummer gaat het om een bijdrage van Carolien Duijzer en een van Adri Treffers. Duijzer schrijft over haar promotieonderz...

In dit artikel worden de leergang procenten in de nieuwste versie van de methode de ‘Wereld in Getallen’ en die in de methode ‘Getal & Ruimte Junior’ vergeleken.

Carolien Duijzer onderzocht in haar promotieonderzoek hoe het redeneren van leerlingen in groep 7 over afstand-tijdgrafieken kan worden bevorderd in het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool.

Het symposium van de werkgroep ‘Geschiedenis’ van de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren heeft dit jaar een bijzondere bijdrage van Margriet van der Heijden, wetenschapsjournalist van NRC Handelsblad, over haar prachtige dubbelbiografie ‘Denken is verrukkelijk’ van Tatiana Afanassjewa en Paul Ehrenfest.

Er s...

Het begeleiden van scholen bij het verzorgen van goed rekenonderwijs is veelzijdig. De verscheidenheid en daarmee eigenheid van scholen maakt dat geen traject hetzelfde is en kan zijn. Jenneken van der Mark neemt ons mee in haar werk. Ze laat zien dat het is altijd een uitdaging is om samen met een school te onderzo...

Huisdichter Jaap van Lakerveld schreef twee gedichten naar aanleiding van het thema Volgens het boekje? van deze Volgens Bartjens.