Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieDe meerwaarde van een rekennetwerk. Alleen werken is optellen, samenwerken is vermenigvuldigen.
Rekencoördinator aan het woord
Ronnie Huberts
Na een pas afgeronde master SEN met specialisatie rekenen werd ik rekencoördinator op Basisschool De Waai. Ik had veel geleerd tijdens de opleiding. Mijn kennis over bijvoorbeeld diagnostische rekengesprekken en effectieve rekenlessen wilde ik graag delen met collega’s, want het is zonde als ik die kennis voor mezel...
Symposium Machtige Verhalen
Uit de rugzak van meester Bartjens
Marjolein Kool
Kees Boeke, die in de jaren 20 van de vorige eeuw de Werkplaats in Bilthoven oprichtte, had een unieke visie op het universum, tijd en snelheid, waarvoor hij zijn zogenoemde ‘tiendesprongen’ gebruikte. Jos Heuer, een van de auteurs van het in 2021 verschenen boek1 over deze ideeën, geeft hierover een lezing op het s...
Jubileumpuzzel NVORWO
Jos van den Bergh
Hoera, de NVORWO bestaat 40 jaar, ofwel 4 decennia, 8 lustra, 10 olympiaden of 1,6 generaties. De NVORWO heeft het getal 40 al (vol)gemaakt. Als lezer van dit mooie blad wacht je hier een uitdaging om ook het robijnen getal 40 te maken. In de puzzel verzamel je eerst 4 getallen, door de 4 puzzels op te lossen. Die 4...
Lied Panama 40 jaar
Uit de rugzak van meester Bartjens
Marjolein Kool
De veertigste Panamaconferentie is in aantocht. Op 30 juni en 1 juli 2022 zal dit bijzondere jubileum gevierd worden. De organisatie heeft kosten nog moeite gespaard en onder andere André Rieu met zijn orkest uitgenodigd. Marjolein Kool heeft een passende tekst gemaakt en omdat het belangrijk is dat alle aanwezigen ...
Kritisch burgerschap en de Grote Rekendag
Jessie Canjels en Vincent Jonker
In dit artikel leggen de auteurs een verbinding tussen de activiteiten van de Grote Rekendagen van 2022 (Architectuur) en 2023 (Afvalspelen) en hoe die activiteiten kunnen bijdragen aan de vorming van kritisch (bèta)burgerschap.
Rijke rekenlessen met Matific
Een digitaal programma dat kinderen leert denken en praten over wiskundige problemen
Andrew Crisp en Elise Nab
Digitale programma’s hebben over het algemeen één kenmerk gemeen: leerlingen moeten (liefst zo snel mogelijk) het ene juiste antwoord invullen van een berekening. Haaks hierop staan lessen met rijke rekenvragen waarbij leerlingen zelf onderzoekend bezig kunnen zijn en leren beredeneren hoe ze tot een goede oplossing...
Puzzel je mee?
Uit de rugzak van meester Bartjens
Jan Broekhuizen
Welke rekensymbolen horen in de roze vakjes?
Maak de sommen kloppend. Vul in de roze vakjes +, - , : , of x in. Als het nodig is kun je in de blauwe vakjes haakjes zetten.
Reken op thematiseren
Margreeth Mulder-Bunk
Thematiseren is een werkwijze om onderwijs betekenisvol te maken. In dit artikel leggen we uit waarom thematiseren de betrokkenheid verhoogt en geven we suggesties hoe je daaraan rekendoelen en rekentaal verbindt.
Vouwen met papier
Een praktijksuggestie voor groep 1 en 2
Alette Lanting en Annette Markusse
Jonge kinderen vinden het vaak heerlijk om vouwwerkjes te maken. Bovendien biedt het vouwen kansen voor allerlei ontdekkingen, met name op het gebied van meetkunde. In dit artikel bespreken de auteurs hoe je vouwactiviteiten in groep 1 en 2 kunt aanbieden.
Prentenboeken met reken-wiskundige inhoud voor groep 1-2
Ans Veltman en Marjanne van Gameren
In dit artikel komen drie prentenboeken met een reken-wiskundige inhoud aan bod, die ontstaan zijn vanuit een unieke samenwerking tussen de auteurs van dit artikel en bekende schrijvers en illustratoren van prentenboeken. Prentenboeken bieden mogelijkheden om jonge kinderen in aanraking te laten komen met rekenen-wi...
Een wiskunstige verjaardagskaart
Bartjan Vollmuller
Als iemand jarig is, stuur je die persoon een kaartje. Maar hoe werkt dat als een tijdschrift jarig is? Deze vraag legde Bartjan Vollmuller voor aan groep 7 van basisschool De Mare in Alphen aan den Rijn.
Kijken naar Kinderen
Beelden brengen rekencoördinatoren op verhaal
Belinda Terlouw
In het schooljaar 2021-2022 is de NVORWO in samenwerking met diverse partners gestart met het organiseren van masterclasses. Op 6 oktober jl. stond Belinda Terlouw op het programma met een masterclass over Kijken naar Kinderen. Hierin liet ze aan rekencoördinatoren zien hoe je deze methodiek als middel kunt inzetten...
Grote Rekendag: bouwavonturen
Onderzoekend rekenen is meer dan alleen sommen maken
Vincent Jonker en Monica Wijers
De titel van de 20e Grote Rekendag is 'Bouwavonturen'. Er komen veel rekenactiviteiten kijken bij bouwen: tekenen, inschatten, rubriceren, plannen ... De kinderen combineren denkkracht met handvaardigheid. Een heel avontuur! De kinderen ontdekken hoe het is om architect te zijn, of constructeur, of bouwer.
Pimp je lesdoel
In elke reken-wiskundeles iets te leren
Suzanne Sjoers en Maud van Keulen
Hoe kun je er voor zorgen dat ook een sterke rekenaar voldoende aan zijn trekken komt? De auteurs van dit artikel laten zien hoe je via de ‘Lesdoelplusser’ een eerste stap kunt zetten naar een reken-wiskundeles die voor iedereen uitdagend is.
Op Rekenreis met de Grote Rekendag
‘Juf, je zei dat we de hele dag gingen rekenen, maar we hebben bijna geen sommetjes gemaakt!’ - Leerling groep 3-4
Nicolien van Haeften, Bartjan Vollmuller, Cody Wijkhuijzen, Vincent Jonker en Monica Wijers
Op 24 maart vond de Grote Rekendag 2021 plaats met het thema ‘Op rekenreis’. Basisschoolkinderen hebben gewerkt aan rekenkundige activiteiten die plaatsvinden in hun eigen belevingswereld. De gehele dag stond in het teken van onderzoekend leren gekoppeld aan de realiteit. In dit artikel worden de ervaringen van leer...
De referentiematentoolkit
Marike Verschoor, Marc van Zanten en Stanja Oldengarm
Om rekenwiskundige informatie die je in het dagelijks leven tegenkomt naar waarde te kunnen schatten, is het handig om een set referentiegegevens paraat te hebben. In een online werkgroep op de Panama-conferentie 2021 gingen deelnemers, en van sommigen ook hun kinderen, op zoek naar hun eigen persoonlijke referentie...
Kletsende kubussen in de klas
Moniek Warmer
Leerlingen doorzoeken het lokaal nauwkeurig. Kasten worden uitgepakt en opbergboxen verschoven. Soms roept een kind: ‘Is dit nu een driehoek of toch een piramide?’ of ‘Heeft al iemand een kubus gevonden?’ ‘Hoe praat een rechthoek eigenlijk?’ en ‘Wat voor karakter heeft een cirkel? Is die lief of juist een stiekemerd...
Rekenspellenwedstrijd
Over de rekenspellenwedstrijd 2021
Corinne Harten en Anneke Noteboom
Voor de zevende keer organiseren Volgens Bartjens en de NVORWO samen met de Marnix Academie, 999-Games en Wizz-spel de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’.
Ook zin om dit jaar mee te doen? Dat kan!
Op Rekenreis!
Veel plezier tijdens de Grote Rekendag 2021!
Vincent Jonker
Vanwege de coronacrisis zijn er twee momenten om de Grote Rekendag van 2021 uit te voeren: op 24 maart en op 23 juni 2021 (en een eigen datum zoeken kan ook). Dit jaar is het thema 'Op rekenreis'.
Op reis met Ieke en Pol
Een rekendag vol verhalen
Frans van Galen
‘Op rekenreis’ is de titel van de Grote Rekendag 2021, die plaatsvindt op woensdag 24 maart. Dit keer zijn de activiteiten in elke groep georganiseerd rond een verhaal waarin de hoofdpersonen een avontuurlijke reis maken. De leerlingen reizen mee en lossen de rekenproblemen die onderweg opduiken op. Frans van Galen ...
IJskoud rekenen
Classificeren en seriëren bij twee winterse prentenboeken
Rob van Bree en Hanneke van Bree
Wiskunde is overal
Contexten en modellen in het reken-wiskundeonderwijs
Belinda Terlouw
Aan de slag met meten
Een meethoek in de middenbouw
Uschi van der Velden en Pauline van Vliet
Met ervaringsgerichte meetactiviteiten wordt rekenen met maten leuker en werk je aan een stevige basis voor inzichtelijk rekenen. Doen wordt snappen als je leerlingen de mogelijkheid kunt geven om vanuit de activiteiten hun opgedane ervaringen om te zetten naar bruikbare kennis over meten.In dit artikel geven Uschi ...
Rondje rekencircuit
Meetkunde moet je doen!
Margreeth Mulder en Marije Bakker
Wiskunde is overal om ons heen maar eigenlijk nooit als kale sommen. Veel van de wiskunde om ons heen heeft te maken met meetkundige aspecten. En meetkunde moet je ervaren en moet je vooral zelf doen.
Groep 3 in zes hoeken
Een aanzet tot een doorlopende lijn rekenen in hoeken
Henk Logtenberg en Martine van Schaik
Met behulp van subsidie van de NVORWO hebben de auteurs van dit artikel lesmateriaal ontwikkeld voor het vormgeven van rekenen-wiskunde in hoeken. Het lesmateriaal biedt leerkrachten van groep 3 ideeën en lessuggesties om rekenen-wiskunde doelgericht spelenderwijs vorm te geven in hoeken. Dit materiaal kan tevens al...
Reken-wiskundeonderwijs tijdens Corona
COVID-19: de scholen op slot
Jelle Brandsma, Femke Keer en Loek Spitz
Toen in maart 2020 de scholen sloten in verband met de corona-pandemie, werd het onderwijs enorm op de proef gesteld. Maar met de gebruikelijke flexibiliteit van leraren ging iedereen op zoek naar andere manieren om de leerlingen les te kunnen geven. In dit artikel doen de auteurs verslag van een vragenlijstonderzoe...
Meetkundig kijken
Rekenen-wiskunde buiten de school
Frans van Galen en Annette Markusse
Meetkunde is een onderwerp waarbij leerlingen niet achter hun tafeltje kunnen blijven zitten. Frans van Galen en Annette Markusse beschrijven een project rond meetkunde-opdrachten in een kerk. In het artikel komt het tekenen met perspectief aan de orde en ook het meten van de hoogte van de kerk. De 2 onderwerpen heb...
Rekentafels en jongleren
Digitale lessenreeks (ook voor thuis!)
Chris Hazelebach
Een lessenserie die het memoriseren van de tafels combineert met het jongleren met eerst één, maar uiteindelijk zelfs 3 ballen. Chris Hazelebach legt uit hoe het werkt.
Volgens Bartjens heeft iets gezien
Cathe Notten
Volgens Bartjens zag mooie ideeën op www.slimmekleuters.nl.
Prentenboeken en het handelingsmodel
Rekenactiviteiten op meerdere handelingsniveaus
Rob van Bree en Hanneke van Bree
In dit artikel komen 3 prentenboeken en hun rekenmogelijkheden aan bod. Bij de eerste 2 prentenboeken zijn rekenactiviteiten gericht op getalbegrip, bij een derde op meetkunde.
Speels rekenen in hoeken
Een doorgaande lijn voor rekenen van groep 2 naar groep 3
Henk Logtenberg en Martine van Schaik
In dit artikel geven de auteurs een paar speelse activiteitensuggesties voor de rekenhoek in groep 3 voor de domeinen getallen en meetkunde.
Dit wordt een moskee
Bouwen met blokken
Ronald Keijzer en Elzina Hazewinkel
In het project 'Rekenen op spel' leren professionals in voorscholen en de onderbouw van de basisschool hoe zij de taal- en wiskundige ontwikkeling van peuters en kleuters kunnen stimuleren in de context van spel.
Instructie voor kleuters?
Voorbeelden en tips
Aafke Bouwman en Margreeth Mulder
In het artikel 'De leerkracht als model' geven de auteurs handvatten hoe je keuzes kunt maken in je eigen didactisch handelen tijdens spontane reken-wiskunde situaties in kleutergroepen. In dit bijbehorende artikel geven zij voorbeelden en tips.
Uit verhouding - Rekenen met verhoudingen tijdens de Grote Rekendag (jrg 39 nr 2, 2019)
Vincent Jonker, Ronald Keijzer en Joran Visee
Op 2 april 2019 vond de Grote Rekendag plaats. Op 1500 basisscholen werkten de leerlingen aan opdrachten met als thema 'Uit verhouding'. We nemen een kijkje op basisschool de Vliermeent in Den Haag.
Geldspelletjes voor groep 3 - Speels handelen met geld (jrg 39 nr 2, 2019)
Rob en Hanneke van Bree
In het dagelijks leven zien kinderen nog maar weinig geld. In groep 3 moeten ze er wel mee leren rekenen. Geldspelletjes kunnen daarbij helpen.
Wiskunde ligt voor het opscheppen - Rekenen-wiskunde op de rand van de zandbak (jrg 39, nr 2, 2019)
Martine van Schaik en Eefje van der Zalm
In veel activiteiten van jonge kinderen schuilt wiskunde. Het is de taak van een leerkracht om dit, door verkennen en te verbinden verder te verrijken. De auteurs vertellen hoe dit er uit kan zien aan de zandbakrand.