Welkom

Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.

Kirschner et al. (2018) geven aan dat ontdekkend leren en probleemoplossen teveel vraagt van het werkgeheugen. Dat neemt niet weg dat ontdekkend leren en probleemoplossen centraal staan in de didactische aanpak die gebruikt wordt in hoogst scorende landen. Een analyse van het optellen van ongelijknamige breuken toon...

Wat een prachtige woorden voor een thema van deze versie van ons vakblad Volgens Bartjens. Vanuit wiskundig oogpunt, omdat wiskunde nooit op zichzelf staat, maar voortdurend in verbinding is met de wereld om ons heen. Dit geldt evengoed voor de vereniging, want wat is een vereniging zonder verbinding? Hoe belangrijk...

Het mooie en fijne van het leren van rekenen en wiskunde is dat het nooit om losstaande kennis, vaardigheden en inzichten gaat. Er zijn altijd verbanden te leggen met wat je al weet. Rekenen-wiskunde bestaat uit een groot netwerk van verbindingen. En juist dat netwerk kan je helpen om de ‘taal’ van rekenen en wiskun...

Diagnostisch assessment werd oorspronkelijk ingezet voor het diagnosticeren van speciale onderwijsbehoeften. Met de komst van Passend Onderwijs worden diagnostische instrumenten ontwikkeld om het formatief handelen van leraren te ondersteunen. In het hier beschreven promotieonderzoek werden de kenmerken van diagnost...

Meetkunde begint bij het redeneren over de ruimte om je heen. Frans van Galen en Petra ten Brinke beschrijven een les rondom spiegelen en symmetrie op een school voor speciaal onderwijs.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.
Aan het eind van dit artikel staan video-opnamen van de les in de klas van P...

Matthijs werkt hard aan zijn rekenopgaven, maar bij de breukenopgaven loopt hij vast. 

Nog nooit heb ik zoveel moeite gehad een column te schrijven als deze keer. Ik kwam er gewoon niet uit. Het idee was raakvlakken te zoeken tussen de domeinen van de nieuwe conceptkerndoelen voor taal en rekenen en wiskunde (zie afbeelding 1). Ik ging er dapper mee aan de slag en kon moeiteloos de domeinen overstijge...

Na een opleiding van anderhalf jaar studeerde ik in februari 2023 af als rekencoördinator aan de Hogeschool KPZ. Tijdens mijn opleiding ben ik heel anders tegen het reken-wiskundeonderwijs gaan aankijken. Rekenonderwijs is niet alleen het volgen van de methode, in de hoop dat al je leerlingen goed meekomen en de doe...

Op 1 en 2 juni 2023 vond de 41e Panamaconferentie plaats. Het thema van deze conferentie was ‘Rekenen-wiskunde in verbinding’. Dit verslag biedt een overzicht van de bijdragen aan de conferentie en analyseert hoe de conferentie kansen bood om tot perspectiefvolle verbindingen te komen.

Een leerkracht geeft les over breuken.

De ene krant gebruikt procenten, de andere breuken of verhoudingentaal. Klopt het wat ze schrijven? Frans van Galen en Bart Bronkhorst beschrijven hoe leerlingen krantenberichtjes vergelijken. In dit artikel zijn video's van de les toegevoegd. 

Wie deze lessen zelf wil geven, kan hier het materiaal downloaden.
lespl...

Het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 42#3) is grotendeels gewijd aan het oefenen. Willem Vermeulen stuurde een reactie om het oefenen verder uit te diepen en in een bredere context te plaatsen. Daarmee kan de discussie over oefenen fundamenteel worden gevoerd. 

Jarise Kaskens onderzocht in haar promotieonderzoek de invloed van leerling- en leraarfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen. De resultaten laten zien dat een stevige rekenbasis belangrijk is. Als de basis niet goed is kunnen leerlingen daar hinder van ondervinden als het rekenen wat complexer wordt. Ook ex...

Een rekengesprek moet leerlingen aan het nadenken zetten over de principes van het rekenen. Frans van Galen en Astrid Aalbers-Werkhoven beschrijven een les waarin het ging om vergelijken ‘naar verhouding’. Het probleem waarmee gestart werd leidde tot een gesprek over breuken, procenten en verhoudingen.

Dit is een m...

De noodzaak voor meer expertise op het gebied van het jonge kind in de basisschool maakt dat lerarenopleidingen experimenteren met een specifiek traject gericht op jonge kind. Dit is ook het geval op Hogeschool IPABO. Het blijkt dat in deze groep studenten met een lage Wiscatscore oververtegenwoordigd zijn. Betrokke...

Kun je je ontwikkelen tot een zelfbewuste burger zonder iets te weten van getallen, hoeveelheden en maten? Misschien een beetje, maar makkelijk zal het niet zijn. Je hebt rekenen-wiskunde nodig om de wereld om je heen te begrijpen en je daar een weg in te vinden. In deze Volgens Bartjens richten we ons daarom op de ...

Het was dit jaar een Rekenspellenwedstrijd vol hindernissen: de scholen gingen dicht vanwege de corona-pandemie, de leerlingen kregen een tijd lang online les en de jury kon niet bij elkaar komen om de spellen te beoordelen. Niet de beste omstandigheden voor een Rekenspellenwedstrijd, zou je denken. Toch waren er ve...

In schooljaar 2019/2020 hebben wij de overstap gemaakt van Snappet naar Gynzy. Daarnaast zijn wij ook gestart met de methodiek Met Sprongen Vooruit. Deze implementatie was best een zoektocht. 

Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van de studielast en contacttijd voor het vak rekenen-wiskunde in de lerarenopleiding basisonderwijs in de periode 2009-2021. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van data die in de periode 2009- 2019 zijn verzameld. Gegevens uit 2021 zijn daaraan toegevoegd. De gevonden ontwi...

Volgens het TIMSS-onderzoek zijn leerlingen in groep 6 de afgelopen jaren beter gaan rekenen in vergelijking met veel andere landen. Maar hoe is dit onderzocht?

Welke opgaven maakten de leerlingen en hoe sluiten die aan op ons curriculum? Op verzoek van Volgens Bartjens ging Koeno Gravemeijer op onderzoek uit.

Methodes zijn belangrijk voor het leerstofaanbod dat leerlingen krijgen. Alle reken-wiskundemethodes bieden leerstof aan op verschillende moeilijkheidsniveaus. Hoe je daarmee omgaat is bepalend voor de leerkansen van je leerlingen.

Een case study in dit artikel beschrijft kenmerken van het leren van een leerkracht in groep 1 en 2. We reconstrueren hoe dit leren zich ontwikkelt in een heterogene professionele leeromgeving (PLG) van pedagogisch medewerkers, leerkrachten groep 1-2 en onderzoekers, die gericht is op het stimuleren van de taal- en ...

Vrouw smokkelt 2 kilo goud in schoenen
Een Russische vrouw is bij een controlepost in Siberië betrapt met bijna twee kilo goud in haar schoenen. Volgens de lokale autoriteiten probeerde ze acht goudstaven met een totale waarde van zo’n 5 miljoen roebel (71.000 euro) over de Chinese grens te smokkelen.De vrouw viel op...

Het ABC ontwierp rekenkisten voor zogenaamde nieuwkomers op basis van de modellen uit het protocol ERWD. Maar ook voor het reguliere onderwijs kunnen de rekenkisten een waardevolle aanvulling zijn door de inzet van concreet materiaal, rekenspellen en diverse coöperatieve werkvormen. In een klas met grote verschillen...

Kinderen die niet de kans krijgen om in hun eerste levensjaren betekenisvolle ervaringen op te doen betreden de basisschool al met een achterstand. Spelletjes die uitdagen tot interactie, reflecteren en redeneren zijn van onschatbare waarde.

Het digibord doet het niet meer. Net op het moment dat ik de rekenles wil starten. Gelukkig staat op het bord een viervak. Daar beginnen we in groep 3 altijd onze rekenlessen mee. In elk vak staat normaal gesproken een rekensom die de kinderen al behandeld hebben. Het is een mooie en leuke herhaling die elk kind op ...

Het stimuleren van probleemoplossende vaardigheden zoals analytisch en creatief wiskundig denken is in alle groepen en voor alle leerlingen van belang. Bijna niemand zal het met dit kerndoel oneens zijn; niettemin lijkt het huidige onderwijs vooral gericht op het leren van rekenprocedures. Jos van den Bergh en Nadin...

Wiskundig probleemoplossen in het primair onderwijs wint aan belangstelling en dat is niet alleen in Nederland het geval. Zo verscheen in 2022 in Australië de vierdelige serie Targeting Maths: Problem Solving. Voor elk van de jaren 3 tot en met 6 (groep 5 tot en met 8) is er een boek. Volgens de auteurs is probleemo...

In deze activiteit draait het allemaal om experimenteren, overleggen en ruimtelijk redeneren. De leerlingen maken doorsneden van een appel en een kubus.

Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...

“Die wereld van het rekenen, een vreemde wereld, de wereld van het andere, de wereld van de grote mensen, de wereld waar je je zelf niet thuis voelt, die je ook buiten je spel laat; de wereld waarin je eenvoudig maar moet aannemen, dat het zo is als de juffrouw het zegt.” Zo omschreef pedagoog J. Waterink in 1960 he...

Vic uit groep 1-2 komt naar me toe. Hij krijgt zijn handschoenen blijkbaar niet goed aan. Hij steekt een hand omhoog en wijst naar de lege vinger. ‘Juf, deze vinger is leeg! Kun jij dat regelen?’ 

‘Heb je een vraag? Ga maar verder met iets wat je wel al weet, we bespreken je vraag later.’

De sterke rekenaars worden tijdens de rekenles vaak aan hun lot over gelaten en met pluswerk op de gang gezet (Keijzer, & Hotze, 2020). Paula Brusse onderzocht hoe het anders kan.

Rekenonderwijs aan nieuwkomers kent specifieke uitdagingen. Kinderen kunnen traumatische ervaringen hebben waardoor ze niet aan leren toekomen. De verschillen in vaardigheid zijn groot, bijvoorbeeld omdat kinderen in vluchtelingenkampen nauwelijks of geen onderwijs hebben genoten. Maar voor allen geldt dat de mate w...