Welkom

Leraar: Wat zou je qua rekenen nou echt met mij willen delen? Waar ben jij heel erg trots op?

Leerling: Ik ben heel erg trots op dat ik heb geleerd om de korting die ik krijg uit te rekenen.

Leraar: Oké, vertel eens wat je aanpak is geweest. Wat heb je precies gedaan en hoe heb jij je doel bereikt?

Waarom is het handig om groepjes van tien te maken als je een grote hoeveelheid moet tellen? Wat betekent vermenigvuldigen eigenlijk? En waarom meten we oppervlakte met een vierkante maat? 

Het is belangrijk dat we leerlingen in het primair onderwijs actief laten nadenken over dit soort vraagstukken, omdat ze daarm...

Inzicht en wendbaarheid zijn cruciale aspecten van het leren van rekenen-wiskunde. Hiervoor is het nodig dat leerlingen een uitgebreid cognitief netwerk ontwikkelen. Annette Markusse legt in dit artikel uit waarom.

Veel leerkrachten zijn door de verhoogde aandacht voor het belang van een goede les, prima in staat een krachtige instructie te geven binnen hun rekenles. Het uitleggen van hun didactische keuzes vinden leerkrachten echter nog erg lastig. Waarom kies ik ervoor om dit lesdoel uitvoeriger of juist minder uitvoerig in ...

Op de Marnix Academie is een droom werkelijkheid geworden. Al geruime tijd hadden docenten de wens om Lesson Study in te zetten als effectief leermiddel in de opleiding tot leraar basisonderwijs. De auteurs beschrijven hoe zij Lesson Study hebben ingezet in een minor zorg voor onderwijs op maat. 

“Dat het niet goed zit met het vak rekenen, is één van die overtuigingen, die op een gegeven moment zó algemeen blijken te zijn, dat een bewijs overbodig wordt geacht.” Herken je dit? 

In 1988 verscheen van dit tijdschrift – dat toen nog Willem Bartjens heette – een special over eindtermen. Kerndoelen bestonden nog niet, en de overheid wilde meer grip krijgen op het onderwijs. De redenen? Er waren zorgen over de kwaliteit van het onderwijs en over de toenemende verschillen tussen scholen. Eindterm...

Vanmorgen zet ik alvast een bak klaar met cijfers van de cijfermat. Die hebben we straks nodig, want we gaan tellen in groep 1-2.

Stiekem oefen ik alvast bij de taalles. Er moeten dieren geteld worden. De meeste dieren zijn vlinders.

Dan gaan we naar de rekenles.

Toetsen zijn een manier om na te gaan of de doelen van het onderwijs werkelijk behaald worden, maar wat vraagt zo'n toets eigenlijk van de leerlingen? Koeno Gravemeijer en Frans van Galen analyseerden items van het Peil-onderzoek, waarover de Inspectie in 2021 rapporteerde.

Is kunstmatige intelligentie (op zijn Engels artificial intelligence of kortweg A.I.) nu een vloek of een zegen voor het onderwijs? Hoe goed is kunstmatige intelligentie als rekenaar en als leraar? En hoe sluit dit aan bij de nieuwe conceptkerndoelen? 

Voor ons, als bestuursleden van de vakvereniging ter ontwikkeling van het reken-wiskundeonderwijs, is de oplevering van geactualiseerde conceptkerndoelen rekenen en wiskunde een belangrijk moment. Belangrijk, omdat nieuwe kerndoelen hard nodig zijn. De wereld om ons heen is dusdanig veranderd dat we ons af moeten vr...

Misschien klinkt het wat verrassend, maar als pabodocent ben ik eigenlijk weinig bezig met kerndoelen. Ik bespreek met mijn studenten allerlei wiskundige activiteiten waarbij we samen nadenken over leerdoelen, mogelijke redeneringen en handelingen van kinderen en hoe dat dan past binnen de leerlijn. Een directe kopp...

Het onderwerp vandaag is plaatsbepalen. Voor de kinderen van groep 3 is dat best pittig. Ik begin dan ook met een makkelijke vraag: Wie van jullie is er weleens in een doolhof geweest?

In dit artikel bespreekt Belinda Terlouw de methodiek Kijken naar Kinderen. Ze laat in een gesprek met een onderwijsbegeleider en een leerkracht zien hoe deze methodiek positieve ontwikkelingen in de school stimuleert. Zowel voor het leren van de leerling als voor het leren van de leerkracht.  

In de media is het rekenniveau van de Nederlandse leerlingen regelmatig onderwerp van discussie. De uitkomsten van peilingsonderzoeken laten zien dat het door de overheid gewenste rekenniveau al jaren niet wordt gehaald. De discussie in de media lijkt vooral te gaan over elementaire rekenvaardigheden en enkelvoudige...

Het mooie wiskundige bouwwerk was het vertrekpunt voor ons praktijkonderzoek van de laatste twee jaar. Door observaties in klassen en gesprekken met leraren en lerarenteams, ontdekten we hoe leerlingen slechts beperkte cognitieve schema’s voor wiskunde ontwikkelen. We brachten mogelijke oorzaken in kaart.

Vanuit d...

In de vorige Volgens Bartjens (jaargang 42, nummer 4) stelde Willem Vermeulen in het artikel ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer en hoe?’ dat het bij oefenen zinvol is om te differentiëren. Daar ben ik het volledig mee eens. Maar over hoe dat oefenen er voor de groep (potentieel) sterke rekenaars uitziet, verschillen we ...

De laatste tijd is er veel te doen rondom het K.I. programma Chat/GPT. Het kan allerlei soorten teksten opleveren, afbeeldingen genereren, maar ook rekenkundige opgaven produceren. 

Kennis van het rekenen met breuken is nauwelijks van belang voor maatschappelijk functioneren. Dat ligt anders voor conceptuele kennis van dit domein. Dat is nodig om verder greep te krijgen op de wiskunde in het voortgezet onderwijs.

Een spel dat zich richt op het schattenderwijs positioneren van sommen met breuke...

In oktober 2022 zijn zeven adviseurs basisvaardigheden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gestart met het vormen van basisteams rond scholen. Alle adviseurs hebben een verleden in het onderwijs, ieder met een ander specialisme. Dit artikel gaat over wat het Masterplan basisvaardigheden inho...

Zowel de kinderen van groep 3 als van 4 zijn aan het rekenen. Ik loop rond tot iemand mijn hulp vraagt. Het is Maya uit groep 3. ‘Ik snap dit niet.’ zegt ze en wijst naar één som. 

Een groep experts op het gebied van reken-wiskundeonderwijs op de pabo heeft nieuwe kwaliteitscriteria geformuleerd en voorzien van concrete voorbeelden uit de hedendaagse lerarenopleiding. De geactualiseerde kwaliteitscriteria kunnen ingezet worden bij het ontwerpen, evalueren en verbeteren van opleidingsonderwijs ...

Als je in een spreekwoordenboek de uitdrukking ‘Oefening baart kunst’ opzoekt, vind je de volgende omschrijvingen: ‘Door oefening verkrijgt men vaardigheid’. ‘Door veel te oefenen wordt men vanzelf ergens goed in’. ‘Door veel te oefenen verbeteren de prestaties’. ‘Door iets vaak te oefenen of te doen, raakt men er b...

Kenechukwu Ogbuagu: ‘In 2013 werkte ik als vrijwilliger voor VSO. Ik hielp met het creëren van een veilige omgeving voor kinderen in en om de school en speelde spelletjes met ze om het leren leuker te maken. Ik realiseerde me dat kinderen spelenderwijs zoveel meer leren. Zo ontwikkelde ik het bordspel Luku Luku. Het...

Sommige prentenboeken stellen je in staat om  kinderen in de context van een betekenisvol verhaal rijke, doelgerichte rekenactiviteiten aan te bieden. De auteurs beschrijven in dit artikel hoe je bij Gertje Gans deelt uit! het delen kunt verkennen en hoe je bij Olifant en de kist vol appels kunt oefenen met classifi...

We weten steeds meer over wat er wel en niet werkt bij het leren rekenen, maar niet alle inzichten bereiken de scholen. In dit artikel delen we de opbrengsten van promotieonderzoek gericht op de invloed van leerling- en leerkrachtfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen (Kaskens, 2022). Binnen dit onderzoek h...

Soms ontstaat er tijdens de rekenen-wiskundeles zo’n moment waarbij er een zekere rust over de groep valt. Herken je dat? Zo’n korte periode waarin iedereen stil en geconcentreerd met zijn eigen rekenwerk bezig is. 

In romans zijn dialogen belangrijk voor het verhaal. Voor het leren van rekenen-wiskunde zijn rekenwiskundige gedachtewisselingen evenzeer belangrijk, maar je komt ze niet tegen in methodes.  

Bij gecijferdheid gaat het om leren omgaan met kwantitatieve situaties in de wereld om ons heen.  Bij burgerschap gaat het om leren omgaan met complexe situaties in de wereld om ons heen. Daar zit veel overlap tussen. Volgens Kees Hoogland kunnen we daarom niet vroeg genoeg beginnen met het verbinden van beide vakge...

In dit artikel  betogen de auteurs dat burgerschapsonderwijs en rekenen-wiskunde niet als tegenpolen gezien hoeven te worden omdat in beide vakgebieden kinderen kunnen worden uitgedaagd om kritisch na te denken over complexe thema’s die vanuit de samenleving op ons af komen. Ze kunnen elkaar versterken wanneer ze in...

In dit artikel leggen de auteurs een verbinding tussen de activiteiten van de Grote Rekendagen van 2022 (Architectuur) en 2023 (Afvalspelen) en hoe die activiteiten kunnen bijdragen aan de vorming van kritisch (bèta)burgerschap.

In dit artikel vertellen we je meer over wiskundige interacties en illustreren we hoe prentenboeken een brug kunnen vormen tussen het wiskundeonderwijs en kritisch denken, een belangrijk aspect van burgerschapsonderwijs.

In dit artikel komen drie prentenboeken met een reken-wiskundige inhoud aan bod, die ontstaan zijn vanuit een unieke samenwerking tussen de auteurs van dit artikel en bekende schrijvers en illustratoren van prentenboeken. Prentenboeken bieden mogelijkheden om jonge kinderen in aanraking te laten komen met rekenen-wi...

Danny (4 jaar) heeft van acht blokken een toren gebouwd. De leerkracht komt even bij hem kijken. ‘Mooi wordt ‘ie, hè? En hoog…’ Danny wijst met z’n hand de hoogte aan en begint spontaan te tellen. Daarbij houdt het opzeggen van de telwoorden echter geen gelijke tred met het aanwijzen van de blokken.
‘Zes blokken’, i...

Niets leuker dan zingen met kleuters. Daar word je heel blij van. Nadat ik sinds een paar jaar mijn onderwijslier als vakdidacticus Nederlands aan de wilgen heb gehangen, heb ik mijn muzikale hobby ingezet om met kleuters te gaan zingen.