Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactie_w400_h260_bg.png)
Waarom is het in Marokko warmer? Meetkundig redeneren in de rekenles.
Frans van Galen en Greetje van Dijk
De vraag waarom we zomer en winter hebben, valt dat ook onder rekenen-wiskunde? Er komt in ieder geval meetkundig redeneren aan te pas en het kunnen maken van een schematische voorstelling.
_w400_h260_bg.png)
Kinderen uit Moskou zoeken verborgen figuren - Ik zie het niet, maar ik weet waar het zit
Jo Nelissen
Ik zie de kop van de gans, weet ik nu ook waar zijn staart zit? Deze vraag lijkt simpel, maar kan jonge kinderen de nodige hoofdbrekens bezorgen. Hoe vorm je een mentaal beeld van een gans en andere figuren?
_w400_h260_bg.png)
Even denken... Uitdagende reken-wiskunde activiteiten voor kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
Ans Veltman
Ook voor kleuters met een voorsprong in hun rekenontwikkeling moet er gezorgd worden voor een passend rekenaanbod. In dit artikel bespreekt de auteur hoe een verrijkingsaanbod verzorgd kan worden binnen een rekenactiviteit die aan de hele groep aangeboden
_w400_h260_bg.png)
Hoe dik is een Hamburger? - Een rijke leeromgeving voor rekenen - wiskunde
Janneke van Klaveren
Een rijke leeromgeving kan leerlingen enthousiast en betrokken maken. Wat maak je los als je kinderen een schaalmodel van hun favoriete hamburgerrestaurant laat bouwen? En hoe zorg je ervoor dat leerlingen daadwerkelijk iets leren?
_w400_h260_bg.png)
Rekenmethodes en rekenonderwijs. Kiezen voor een rekenmethode - Willem Vermeulen
Willem Vermeulen
Centrale vraag bij het kiezen van een rekenmethode moet zijn: Hoe leren kinderen hun reken-wiskundekennis opbouwen en hoe kan de school daarbij de beste ondersteuning bieden?
_w400_h260_bg.png)
De tien moeilijkste tafelsommen - Een datamuur voor en door leerlingen.
Joyce Kuiper en Josje van der Linden
In dit artikel laten Joyce Kuiper en Josje van der Linden zien hoe een datamuur gebruikt kan worden om informatie te delen en samen een doel te bereiken. De bespreking van leerresultaten is daarbij de basis om vooraf het te behalen doel vast te stellen.
_w400_h260_bg.png)
Meten met de muis - Studenten ontwerpen een wiskunde-wedstrijd
Belinda Terlouw, Jody Rabs en Joost Uitdewilligen
2 studenten van de KBZ sloten de module 'meten en meetkunde' af. Ze deden dat niet met een traditionele toets, maar in plaats daarvan ontwierpen ze een website voor basisschoolleerlingen.
_w400_h260_bg.png)
Een brug tussen denken en doen. Over het oplossen van meetproblemen.
Vicent Jonker en Leo Prinsen
Auteurs Vincent Jonker en Leo Prinsen maken duidelijk dat zij doen en denken graag zien als een samenhangend geheel en niet als een tegenstelling en illustreren dit met de domeinen rekenen-wiskunde en natuur-techniek.
_w400_h260_bg.png)
Rekendrempels nemen - Een goede basis voor het leren hoofdrekenen
W. Danhof, P. Bandstra en W. Hofstetter
Uit recent onderzoek komt naar voren dat een tekort aan geautomatiseerde (en gememoriseerde) kennis grote invloed kan hebben op de rekenvaardigheid van leerlingen. De auteurs bespreken de drempels in de basale rekenkennis die leerlingen moeten beheersen.
_w400_h260_bg.png)
Een methode moet geen dwangbuis zijn - Willem Vermeulen
Willem Vermeulen
Op veel scholen wordt de rekenmethode als keurslijf en reddingsboei gebruikt in plaats van als hulpmiddel om het eigen onderwijs vorm te geven. Dit staat goed rekenonderwijs vaak in de weg. Hoe kan een leerkracht wat meer loskomen van de methode?
_w400_h260_bg.png)
Nooit genoeg van Rupsje Nooitgenoeg; Een rekenvertelkist gebaseerd op een beroemd prentenboek
Marleen van Dam en janneke Rijpkema
In de klassieker 'rupsje Nooitgenoeg' van Eric Carle kunnen kinderen fruit tellen. Maar met dit boek valt nog veel meer te beleven op het gebied van rekenen-wiskunde. Wie er oog voor heeft, kan van het prentenboek een rijke leeromgeving maken.
_w400_h260_bg.png)
Vroeger - Een A-B boekje
Ed de Moor
Een A-B boekje van vroeger diende om het alfabet te leren, maar elke letter vertelt ook een verhaal om van te leren. De C blijkt niet lastig te zijn, want die biedt de deugden van het ‘Cijfferen’, dat niets anders is dan ‘een erkorte wyze van tellen
Ontwerp een vakantiehuisje - Open vragen tijdens de Grote Rekendag
Ronald Keijzer
De Grote Rekendag biedt leerkrachten de kans om in een goed voorbereide leeromgeving kinderen aan het werk te zetten met betekenisvolle opdrachten. De leerkracht heeft op deze dag gelegenheid om te observeren en via gerichte vragen kinderen uit te dagen of verder te helpen.
_w400_h260_bg.jpg)
Niets erbij, niets eraf - Hoe leer je kinderen splitsen? (jrg 37 nr 3, 2018)
Ceciel Borghouts
Een van de doelen eind groep 3 is het memoriseren van de splitsingen t/m 10. Memoriseren betekent dat de leerlingen niet meer (op hun vingers) tellen. In dit artikel vertelt Ceciel Borghouts hoe u vrij simpel voor elkaar kunt krijgen dat uw leerlingen dit belangrijke doel behalen.
_w400_h260_bg.png)
Het ballab (2); Rekenen in een onderzoekssituatie - Willem Uittenbogaard
Willem Uittenbogaard
Kun je de leerresultaten op het gebied van rekenen-wiskunde verhogen zonder dat leerlingen ervaren dat ze er meer tijd aan besteden? Willem Uittenbogaard ontwierp samen met leerkrachten een lessenserie waarin ballen de hoofdrol kregen.
_w400_h260_bg.png)
Haal meer uit de CITO-toets - Een goede signalering als eerste stap
Han Smits Verburg
Onze leerlingen worden volop getoetst. Maar wat doen we vervolgens met de toetsresultaten? Komen die onder in de kast? Of kan een goed foutenanalyseinstrument een opstap bieden tot verdere hulp?

23 juffen en meesters in één klas - Jean-Marie Kraemer
Jean-Marie Kraemer
Ieder kind verdient de juiste diagnose en vervolgens het passende onderwijs dat daarop aansluit. Alleen op die manier kan een kind de volgende trede op de rekentrap bereiken.
_w400_h260_bg.png)
De kern van het reken-wiskundeonderwijs - Een aanpak om zwakke rekenaars bij de groep te houden
Joop Bokhove
Zwakke rekenaars worden vaak met aparte materialen individueel aan het werk gezet. Daardoor kunnen ze vervolgens niet meedoen met de klassikale interactieve nabespreking, waardoor de achterstand in de klas alleen maar groter wordt. Hoe kan dat anders?
_w400_h260_bg.png)
Een alternatief voor kommaschuiven. zOEFI, de Nationale Oefenimpuls oefent ook het domein meten
Marjolein Kool
Marjolein Kool beschrijft hoe het oefenen van het domein “meten” meestal onderbelicht in de rekenles, en hoe een leerkracht zOEFI in kan zetten om kommaschuiven te voorkomen
_w400_h260_bg.png)
Cijferend delen: daar krijg ik een staart van - Moet het nog en hoe zou het dan moeten?
Willem Vermeulen
Van alle bewerkingsschema's die in de rekenles op de basisschool geleerd worden is 'cijferend delen' het moeilijkste. Niet voor niets maken kinderen bij het uitvoeren van een cijferende deling de meeste fouten. Waarom doen we het eigenlijk nog?
_w400_h260_bg.png)
Vroeger - Zeno's zonderlinge som
Ed de Moor
Ed de Moor vertelt over Zeno van Elea. Zeno bedacht wiskundige breinbrekers zoals de paradox van Zeno over een wedstrijd tussen de hardloper Achilles en een schildpad. Ed de Moor legt uit waarom de redenering van deze paradox niet klopt.
_w400_h260_bg.gif)
Paasontbijt: Een boodschappenlijst maken - Marie José van Heugten
Marie-José van Heugten
Hoe de boodschappenlijst voor het paasfeest kan zorgen voor een interesssante en boeiende rekenles....

Ontwikkeling en Onderzoek - Een motortje erbij? Onderzoekende studenten en de ontwikkeling van het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool (jrg 37 nr. 3, 2018)
Van der Linden, J. (2018).
Dit artikel is de weerslag van een onderzoek naar de koppeling tussen het onderzoek van studenten naar reken- wiskundeonderwijs en professionele leergemeenschappen of vergelijkbare organisatievormen.
Een vergelijking tussen de verschillende samenwerkingsvormen laat het belang van de school als leeromgeving voor leerk...

Ontwikkeling en Onderzoek - Bijna een halve eeuw realistisch reken-wiskunde onderwijs, hoe staat het ervoor? (jrg 36 nr. 4, 2017)
Vermeulen, W. (2017).
In Nederland heeft bijna een halve eeuw realistisch reken-wiskundeonderwijs grote invloed gehad op het rekenen; er zijn nauwelijks andere dan realistische lesmethodes in omloop. Mede daardoor is het lastig om de opbrengsten van dit onderwijs aan te tonen. Het ontbreekt aan vergelijkingsgroepen, en aan grootschalig b...
_w400_h260_bg.png)
Een kind met een spraakprobleem leren tellen - Maaike Vernooij
Maaike Vernooij
Het leren tellen gaat bij de meeste kinderen volgens voorspelbare stappen. Maar wat doe je als een kind, al dan niet met een handicap, zijn eigen eigenwijze ontwikkeling volgt?

Ontwikkeling en onderzoek - Een educatief computerspel voor rekenen bij kleuters (jrg 35 nr. 3 2016)
Kirshner, F. & Kroesbergen E. (2016)
Kan het educatieve computerspel 'Tel je ZOO', samen met een visualisatie-tool helpen bij de grote individuele verschillen in getalbegrip bij kleuters?
_w400_h260_bg.png)
Kleine kinderen worden groot - Dat kan veel gemakkelijker
Mirjam Baltussen
Als je bij een spelletje tot 100 moet tellen, dan valt dat niet altijd mee.....
_w400_h260_bg.png)
Minder kan meer worden! - Reken-wiskunde-onderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen
Dolf Janson en Anneke Noteboom
Als (hoog)begaafde leerlingen in de rekenles moeten doen wat de andere leerlingen ook doen, oefenen ze honderden keren wat ze allang kunnen en leren ze niet hoe ze een echt probleem moeten aanpakken. Maar hoe pak je het dan aan?
_w400_h260_bg.png)
Ik had ze nog niet geteld; Het belang van schattend rekenen - Christel Prins
Christel Prins
In dit artikel gaat de auteur, rekencoördinator en leerkracht van een basisschool, in op het specifieke nut van schatten en het belang daarvan voor goed leren rekenen. Dit artikel is ook zonder inloggen te lezen.
_w400_h260_bg.png)
Kinderen die niet leren rekenen - Opvattingen en discussie over dyscalculie en rekenproblemen
Jo Nelissen
Jo Nelissen zet verschillende opvattingen over dyscalculie op een rijtje en adviseert het etiket 'dyscalculie' spaarzaam te hanteren. Het lijkt zinvoller om vast te stellen wat die problemen van kinderen zijn en hoe daar het beste aan gewerkt kan worden.
_w400_h260_bg.png)
Redeneren over steekproeven op de lerarenopleiding basisonderwijs
Volgens Bartjens Ontwikkeling en Onderzoek
De Vetten, A.J. (2019).
Vanwege het toenemende belang van data in onze samenleving is het belangrijk dat burgers leren geldige inferenties te maken op basis van data. In de voorstellen voor een nieuw rekenen-wiskundecurriculum wordt dan ook voorgesteld om basisschoolleerlingen al kennis te laten maken met redeneren over steekproeven.
_w400_h260_bg.png)
Een heldere kijk op cake - Een rechthoekmodel voor het rekenen met breuken
Michael Koren
Niet meer goochelen met regeltjes, maar inzichtelijk rekenen met breuken, dat is een ideaal dat elke leerkracht nastreeft. Michael Koren is op zoek naar een manier om dat doel te bereiken. Een cake als rechthoekmodel levert verbazend goede resultaten.
_w400_h260_bg.png)
De veelzijdigheid van vierhoeken - Kandinsky als inspiratiebron voor de meetkundeles
Marianne Franke
Wiskunde en beeldende kunst... In het vak meetkunde raken deze twee tegenpolen elkaar. De auteur bespreekt een Duits project over Kandinsky, waarin kinderen kunst bestuderen en tegelijkertijd eigenschappen van meetkundige figuren ontdekken.
_w400_h260_bg.png)
Het ballab. Rekenen in een onderzoekssituatie
Willem Uittenbogaard
Kun je de leerresultaten op het gebied van rekenen-wiskunde verhogen zonder dat de leerlingen ervaren dat ze er meer tijd aan besteden? Voor een antwoord op deze vraag werd door SBO de Tweern de hulp ingeroepen van Willem Uittenbogaard.
_w400_h260_bg.jpg)
Lala en de hangmobiel - Redeneren met onbekenden
M. Otten, M. v.d. Heuvel en M. Veldhuis
Het reken-wiskundecurriculum van de basisschool richt zich vooral op het leren uitvoeren van rekenoperaties. Aan het redeneren met getallen wordt doorgaans niet veel aandacht besteed. Toch is het belangrijk om vroeg te beginnen met algebraïsch redeneren
_w400_h260_bg.png)
Vroeger - Voor een el in de cel
Ed de Moor
In de 18e eeuw had iedere streek of stad zijn eigen maten voor lengte, gewicht en volume. De noodzaak tot standaardisering kwam niet uit het gewone leven voort. Het waren vooral wetenschappers die inzagen dat een uniform maatsysteem onontbeerlijk was.