Welkom

"Ik kan het wel uit mijn hoofd, hoor!" Hoe vaak horen we deze uitspraak wel niet van onze leerlingen? Alsof ‘uit het hoofd rekenen’ het ultieme doel is, en het opschrijven van je berekening minder ‘knap’ zou zijn. Maar laten we eerlijk zijn: het noteren van redeneringen en berekeningen is niet zomaar een bijkomstigh...

In dit artikel gaat Kees Hoogland dieper in op welke hedendaagse basisvaardigheden reken-wiskunde belangrijk zijn en welke minder relevant lijken te worden. Dit is soms een ingewikkelde discussie, omdat de pen-en-papierprocedures uit de vorige eeuw veelal beschouwd worden als het hart van het rekenonderwijs op de ba...

Als je vanuit een contextsituatie een berekening maakt, moet je de uitkomst ook weer terugvertalen naar de context. Delen met rest biedt een mooie gelegenheid om dat te oefenen.
Bij dit artikel staan video-opnamen van de les.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan en het werkblad.

Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...

Rekennotaties zijn een belangrijk onderdeel voor het begrijpen van rekenen-wiskunde. Peter Langerak beschrijft hoe een nieuw rekenschrift met verfijnd ruitjespapier een aanpak biedt voor het verder ontwikkelen van rekenvaardigheden.

Het vastleggen van het denken en redeneren is een essentieel aspect van het leren van rekenen-wiskunde. Redeneringen die je in je hoofd maakt, kan je op verschillende manieren zichtbaar maken, bijvoorbeeld door het tekenen van plaatjes.

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

Deze editie past helemaal in het thema van de kinderboekenweek 'Lekker eigenwijs'. 

Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.

Wiskundig denken is een sport
Een soort van hersengymnastiek
Met zelfs een eigen didactiek
Waardoor het denken soepel wordt

Voor veel leerkrachten blijkt het lastig te zijn om hun sterke rekenaars voldoende uitdaging te bieden. In dit artikel gaan de auteurs in op knelpunten bij het organiseren van passende rekenverrijking in de klas. Ze beschrijven hoe een rekenlijn in verrijkingsonderwerpen een oplossing kan bieden en geven praktische ...

Betekenis van taaluitingen en logica roepen interessante vragen op over hoe we communiceren, interpreteren en redeneren.

‘Vandaag gaan we tientallen oefenen’, vertel ik tegen de groep. 

Rekencoördinatoren vervullen een belangrijke rol bij curriculumverandering. Belinda Terlouw beschrijft in dit artikel hoe een groep rekencoördinatoren in vier bijeenkomsten aan de slag is gegaan met de eerste versie conceptkerndoelen rekenen en wiskunde.

Op het moment van schrijven van deze column zijn we nog aan het nagenieten van een inhoudelijk zeer geslaagde Panamaconferentie. Dat geeft energie in een periode waarin ook veel onrust heerst.

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Adri Treffers, dat gaat over leren via probleemoplossen.

Het nieuwe schooljaar is weer begonnen, en ook Volgens Bartjens start met frisse energie aan een nieuwe jaargang. We hopen je ook dit jaar weer op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen en je te inspireren voor uitdagend en kwalitatief hoogstaand onderwijs.

Hier alvast een vooruitblik op wat je kunt verwach...

Isabelle Oostveen – de Vink onderzocht de samenhang tussen creatief denken en reken-wiskunde prestaties onder leerlingen uit groep 7 van het regulier basisonderwijs in haar promotieonderzoek aan de Radboud Universiteit. In drie verschillende studies stonden twee vragen centraal: 1) Welke creatieve denkvaardigheden h...

Kirschner et al. (2018) geven aan dat ontdekkend leren en probleemoplossen teveel vraagt van het werkgeheugen. Dat neemt niet weg dat ontdekkend leren en probleemoplossen centraal staan in de didactische aanpak die gebruikt wordt in hoogst scorende landen. Een analyse van het optellen van ongelijknamige breuken toon...

Het onderwijzen van rekenen-wiskunde vraagt om meer dan een voordoen-nadoen-didactiek waarbij leerlingen moeten imiteren van wat de leraar voordoet. Rekenen-wiskunde die enkel voortkomt uit het volgen van vaste rekenrecepten en het reproduceren van antwoorden waarbij je niet zelf hoeft na te denken, is een eenzijdig...

Maarten Müller vertelt in dit artikel hoe hij leerlingen uit groep 8 aan het denken zet via de methodiek van Building Thinking Classrooms.

Oog hebben voor samenhang leidt tot flexibele en effectieve rekenaars. Dolf Janson beschrijft hoe je hier aandacht aan kunt besteden.

Wat een ontzettend originele bewerking van het gedicht ‘Denkend aan Holland’  van de vitalistische dichter H. Marsman door Marjolein Kool. Het plezier en de nieuwsgierigheid om met rekenen en wiskunde op onderzoek te gaan spat ervan af.

Hoe meet je snelheid? Leerlingen in groep 8 bedachten zelf een plan om te meten wat een normaal wandeltempo is.

In de eerste helft van de vorige eeuw waren W. Hoogenboom, leraar schoonschrijven, en A. Moerman, schoolhoofd, uiterst succesvol met hun schrijfmethode ‘De loopende hand’, later ‘De nieuwe loopende hand’.

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

Ga in deze editie actief aan de slag met wiskunde in het thema Olympische spelen!

In Volgens Bartjens jaargang 43, nummer 4 is het artikel ‘Rekenen in de internationale schakelklas’ gepubliceerd. De hierna volgende tekst is een vervolg hierop. Carla Rietberg gaat in gesprek met Winny Verboom over haar rol als rekencoördinator en de werkwijze bij het reken-wiskundeonderwijs in de ISK.

In de nieuwe conceptkerndoelen voor rekenen en wiskunde ligt duidelijk nadruk op kritisch denken (Van Zanten, 2023). Maar hoe kun je daar in je klas aan werken? Het project Reken-wiskundige factchecking biedt hiervoor vrij beschikbare lesactiviteiten voor groep 3 tot en met groep 8. In dit artikel zoomen we in op de...

‘Ga voor mij eens twee dezelfde grote bouwblokken halen,’ vraag ik aan Zlatan. Dat is zo gedaan. Hij komt met rechthoekige blokken terug.

De Grote Rekendag heeft elke editie een ander thema. In dit artikel lichten we een activiteit toe uit het thema De Getallenfabriek (2020). Het raadspelletje 'Getal in mijn hoofd' werd ontworpen voor groep 3 en 4, maar het spel is ook geschikt voor leerlingen in hogere groepen.

Als je goed om je heen kijkt, en met name als je daar oog voor hebt, zie je overal wiskunde. Dat is belangrijk, omdat die wiskunde nodig is om je maatschappelijk te redden. Het verwerven van een wiskundige attitude is hierbij een belangrijke voorwaarde.

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Stijn Van Der Auwera die verslag doet van een onderzoek over de bewer...

In het afgelopen novembernummer van Volgens Bartjens (jaargang 43, nummer 2, 2023) publiceerden we een Draad van Ariadne rondom het ontwerpen van routes. Een van de activiteiten bestond uit een spel met kaartjes met wandelpaadjes, prachtig vormgegeven door Nina Lathouwers.

Stijn Van Der Auwera onderzocht in zijn promotieonderzoek of kinderen gebruikmaken van indirect optellen voor het oplossen van aftrekopgaven, en of het gebruik van indirect optellen samenhangt met de wiskundige conceptuele kennis die kinderen hebben.

Taal en rekenen-wiskunde zijn twee kernvakken die zich bij uitstek lenen voor een geïntegreerd aanbod in de basisschoolklas. Bij de universitaire lerarenopleiding basisonderwijs aan de Hogeschool IPABO en de Vrije Universiteit ronden studenten hun opleiding af met een bachelorthese bij de universiteit. Als toevoegin...

Het mooie en fijne van het leren van rekenen en wiskunde is dat het nooit om losstaande kennis, vaardigheden en inzichten gaat. Er zijn altijd verbanden te leggen met wat je al weet. Rekenen-wiskunde bestaat uit een groot netwerk van verbindingen. En juist dat netwerk kan je helpen om de ‘taal’ van rekenen en wiskun...