Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieDe impact van de rekencoördinator
Annette Markusse en Iris Verbruggen
In deze editie van Volgens Bartjens zetten we graag de rekencoördinator in het zonnetje. Iedereen weet dat hun werk van onschatbare waarde is, maar in de praktijk krijgen ze niet altijd de support en middelen die ze écht nodig hebben. Hoog tijd om daar verandering in te brengen!
De inzet van het functieprofiel rekencoördinator
Carin Jonkers, Jiska van Hall, Robin Groot en Stanja Oldengarm
In 2023 is, in lijn met één van de speerpunten van de NVORWO, een functieprofiel voor de rekencoördinator opgesteld. Het profiel biedt inzicht in verwachte kennis, vaardigheden, taken en verantwoordelijkheden, en hoe deze te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft enkele manieren waarop het functieprofiel ingezet kan wo...
Rekencoördinator
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Reken maar dat rekenen
Belangrijk is in het leven
Dus aandacht daaraan geven
Kan echt heel veel betekenen
Kijklijnen
Frans van Galen en Marissa de Munnik
Kunnen kinderen zelf ontdekken wat een kijklijn is? De les die Frans van Galen en Marissa de Munnik bespreken, laat zien dat dit zeker mogelijk is.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.
Een handboek voor rekencoördinatoren
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Niet alleen in Nederland kennen we rekencoördinatoren. In het Verenigd Koninkrijk bestaan ze ook. En al lang ook, getuige het ‘handbook for primary mathematics co-ordinators’ uit 1989.
Ruim baan voor de rekencoördinator
Een goed opgeleide- en gefaciliteerde rekencoördinator kan bergen verzetten
Belinda Terlouw
Hoe kijken rekencoördinatoren zelf aan tegen de invulling van het functieprofiel in de onderwijspraktijk? Belinda Terlouw sprak met afgestudeerde rekencoördinatoren, die elkaar ontmoeten in een netwerk, evenals met rekencoördinatoren in opleiding aan Hogeschool KPZ.
Kijken, snijden, denken.
GRD-lesidee
Vincent Jonker
In deze activiteit draait het allemaal om experimenteren, overleggen en ruimtelijk redeneren. De leerlingen maken doorsneden van een appel en een kubus.
Draad van Ariadne november 2024
Het Draad-ontwikkelteam | Illustraties: Nina Lathouwers
De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.
Met deze editie ga je lekker bouwen.
Je vindt hier de Draad van Ariadne van november 2024.
Hier staat de handleiding.
Functieomschrijving taalcoördinator
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Het novembernummer van Volgens Bartjens staat helemaal in het teken van het functieprofiel van de rekencoördinator. Dit profiel is opnieuw vastgesteld omdat het in de praktijk zeer verschillend werd ingevuld. Alleszins begrijpelijk natuurlijk, maar het is de verdienste van de NVORWO dat er nu een nieuwe versie is ve...
Samen sterk in rekenen
De meerwaarde van een bovenschoolse rekenspecialist
Linda van den Anker
In dit artikel wordt inzicht gegeven in de rol van de bovenschools rekenspecialist en de impact daarvan op het rekenonderwijs. Door samenwerking, kennisdeling en gerichte ondersteuning wordt gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van de rekensuccessen van leerlingen.
Mijn Vakdidactiek – Jouw vakdidactiek
Belinda Terlouw
Dit jaar verscheen Mijn Vakdidactiek rekenen(-wiskunde), geschreven door Geeke Bruin-Muurling, bij uitgeverij Van Gorcum. Het is een helder en inspirerend boek dat je aan het denken zet. Naast een rijke bron aan inzichten en ideeën die zij op authentieke wijze over het voetlicht brengt, werpt ze een frisse, nieuwe b...
Een half uur
Groetjes van groep 3
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Vanmorgen zag Lex op het bord de planning voor vandaag. Hij werd al helemaal blij toen hij rekenen erbij zag staan. ‘Gaan we met halve uren doen?’ vroeg hij blij. Toen ik ja knikte kwam er een grote lach op zijn gezicht. ‘Hoe lang duurt dat nog?’ was zijn volgende vraag. ‘Dat duurt nog wel 3 halve uren.’ zei ik.
...
Rekenen-wiskunde leren door spel en ontdekking
Gerrianne Buit-Wessels
In een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt in het onderwijs, wordt het steeds belangrijker om leerlingen op nieuwe, inspirerende manieren te laten leren. Dit artikel beschrijft hoe een innovatieve online methode, rekenen-wiskunde op een speelse en interactieve manier aanbiedt, waardoor het leerproc...
Van spel naar succes: rekenen op een speelse manier
Rekencoördinator aan het woord
Anne Douwenga-Quarré
In het midden van onze school staat een kleurrijke kast: de prachtige rekenkast van Wizz-Spel. Voor iemand die graag spelletjes speelt én rekencoördinator is op een basisschool, is dat natuurlijk fantastisch. Maar hoe geef je deze rekenkast een plek in je onderwijs? En hoe zorg je ervoor dat ook je collega’s hiermee...
Leernetwerken voor onderwijsverbetering op de basisvaardigheden
Wilco Meijer en Martine van Schaik
Hoe kunnen begeleide leernetwerken helpen om scherp te krijgen wat jij als rekencoördinator moet doen om het reken-wiskundeonderwijs in de verschillende groepen op school te verbeteren?
Een rekencoördinator op iedere basisschool!
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Het thema van deze Volgens Bartjens is van groot belang voor de NVORWO. Eén van de speerpunten van onze vereniging is namelijk het streven naar een rekencoördinator op elke school.
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek, november 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij deze editie is het eerste artikel van Kees Buijs. Hij maakt een analyse van peilingen van het onderwijsniv...
Recensie: Beeld & Box Gecijferdheid – Rekenen in beeld
Petra Schalkwijk-Flapper en Annette Markusse
De Beeld & Box Gecijferdheid is een effectief hulpmiddel om leerlingen te helpen de betekenis van rekenen-wiskunde in het dagelijks leven te ontdekken. De box bevat honderd beeldkaarten met foto’s van herkenbare situaties, zoals grote hoeveelheden, patronen en meetkundige vormen. Deze visuele prikkels nodigen leerli...
Rekenprestaties in de afgelopen 15 jaar: is er een neerwaartse tendens?
Kees Buijs
Is er sprake van een substantiële en gestage achteruitgang van de leerresultaten van het reken-wiskundeonderwijs in Nederland in de afgelopen 15 jaar? En is het dus terecht dat er over deze achteruitgang regelmatig ophef in de media wordt gemaakt?
Denkend aan rekenen-wiskunde…
Verslag van de 42e Panamaconferentie
Ronald Keijzer, Isabelle de Vink, Iris Verbruggen
De 42e Panamaconferentie met als thema ‘Denkend aan rekenen-wiskunde’, die in het voorjaar van 2024 gehouden is, richt zich op de actualiteit van onderwijs en ontwikkeling in het reken-wiskundeonderwijs. Er is tijdens de conferentie aandacht voor onderwijsontwerpen en -materialen, het stellen van doelen op verschill...
Redeneren en noteren
Annette Markusse en Iris Verbruggen
"Ik kan het wel uit mijn hoofd, hoor!" Hoe vaak horen we deze uitspraak wel niet van onze leerlingen? Alsof ‘uit het hoofd rekenen’ het ultieme doel is, en het opschrijven van je berekening minder ‘knap’ zou zijn. Maar laten we eerlijk zijn: het noteren van redeneringen en berekeningen is niet zomaar een bijkomstigh...
Frisse kijk op basisvaardigheden rekenen
Kees Hoogland
In dit artikel gaat Kees Hoogland dieper in op welke hedendaagse basisvaardigheden reken-wiskunde belangrijk zijn en welke minder relevant lijken te worden. Dit is soms een ingewikkelde discussie, omdat de pen-en-papierprocedures uit de vorige eeuw veelal beschouwd worden als het hart van het rekenonderwijs op de ba...
Delen met rest
Frans van Galen en Manon Steur
Differentiatie observeren met ADAPT
Emma Vogelaar, Fleur Bloemen en Emilie Prast
Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...
Rekenen op papier
Netjes werken en reflecteren met een nieuw rekenschrift
Peter Langerak
Rekennotaties zijn een belangrijk onderdeel voor het begrijpen van rekenen-wiskunde. Peter Langerak beschrijft hoe een nieuw rekenschrift met verfijnd ruitjespapier een aanpak biedt voor het verder ontwikkelen van rekenvaardigheden.
Spiegelen met twee spiegels
Redeneringen visueel weergeven
Vincent Jonker en Arwen Sonnemans
Het vastleggen van het denken en redeneren is een essentieel aspect van het leren van rekenen-wiskunde. Redeneringen die je in je hoofd maakt, kan je op verschillende manieren zichtbaar maken, bijvoorbeeld door het tekenen van plaatjes.
Draad van Ariadne, september 2024
Het Draad-ontwikkelteam | Illustraties: Nina Lathouwers
De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.
Deze editie past helemaal in het thema van de kinderboekenweek 'Lekker eigenwijs'.
Bordwerk gebruiken om denken zichtbaar te maken
Old school, nieuwe strategieën
Shirley Tan, Jarise Kaskens en Sui Lin Goei
Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.
Digiwijzer
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Wiskundig denken is een sport
Een soort van hersengymnastiek
Met zelfs een eigen didactiek
Waardoor het denken soepel wordt
Uitdagende rekenverrijking in een doorgaande lijn
Wilna van den Brink en Marije den Otter
Voor veel leerkrachten blijkt het lastig te zijn om hun sterke rekenaars voldoende uitdaging te bieden. In dit artikel gaan de auteurs in op knelpunten bij het organiseren van passende rekenverrijking in de klas. Ze beschrijven hoe een rekenlijn in verrijkingsonderwerpen een oplossing kan bieden en geven praktische ...
Lees maar, er staat niet wat er staat
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Betekenis van taaluitingen en logica roepen interessante vragen op over hoe we communiceren, interpreteren en redeneren.
Tientallen tientallen
Groetjes van groep 3
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
‘Vandaag gaan we tientallen oefenen’, vertel ik tegen de groep.
De rekencoördinator en de conceptkerndoelen rekenen en wiskunde
Belinda Terlouw
Rekencoördinatoren vervullen een belangrijke rol bij curriculumverandering. Belinda Terlouw beschrijft in dit artikel hoe een groep rekencoördinatoren in vier bijeenkomsten aan de slag is gegaan met de eerste versie conceptkerndoelen rekenen en wiskunde.
Het belang van noteren en verwoorden
Jenneken van der Mark
Op het moment van schrijven van deze column zijn we nog aan het nagenieten van een inhoudelijk zeer geslaagde Panamaconferentie. Dat geeft energie in een periode waarin ook veel onrust heerst.
Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek september 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Adri Treffers, dat gaat over leren via probleemoplossen.
Een nieuw schooljaar, nieuwe kansen!
Uit de rugzak van meester Bartjens
Annette Markusse en Iris Verbruggen
Het nieuwe schooljaar is weer begonnen, en ook Volgens Bartjens start met frisse energie aan een nieuwe jaargang. We hopen je ook dit jaar weer op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen en je te inspireren voor uitdagend en kwalitatief hoogstaand onderwijs.
Hier alvast een vooruitblik op wat je kunt verwach...