Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Redactioneel

De impact van de rekencoördinator

In deze editie van Volgens Bartjens zetten we graag de rekencoördinator in het zonnetje. Iedereen weet dat hun werk van onschatbare waarde is, maar in de praktijk krijgen ze niet altijd de support en middelen die ze écht nodig hebben. Hoog tijd om daar verandering in te brengen!

 

Weten

De inzet van het functieprofiel rekencoördinator

In 2023 is, in lijn met één van de speerpunten van de NVORWO, een functieprofiel voor de rekencoördinator opgesteld. Het profiel biedt inzicht in verwachte kennis, vaardigheden, taken en verantwoordelijkheden, en hoe deze te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft enkele manieren waarop het functieprofiel ingezet kan wo...

Columns

Rekencoördinator

Bewijs uit het gerijmde

Reken maar dat rekenen
Belangrijk is in het leven
Dus aandacht daaraan geven
Kan echt heel veel betekenen

Zo! wil ik leren rekenen

Kijklijnen

Kunnen kinderen zelf ontdekken wat een kijklijn is? De les die Frans van Galen en Marissa de Munnik bespreken, laat zien dat dit zeker mogelijk is.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.

 

Weten

Een handboek voor rekencoördinatoren

Volgens het boekje

Niet alleen in Nederland kennen we rekencoördinatoren. In het Verenigd Koninkrijk bestaan ze ook. En al lang ook, getuige het ‘handbook for primary mathematics co-ordinators’ uit 1989. 

 

Praktijkonderzoek

Ruim baan voor de rekencoördinator

Een goed opgeleide- en gefaciliteerde rekencoördinator kan bergen verzetten

Hoe kijken rekencoördinatoren zelf aan tegen de invulling van het functieprofiel in de onderwijspraktijk? Belinda Terlouw sprak met afgestudeerde rekencoördinatoren, die elkaar ontmoeten in een netwerk, evenals met rekencoördinatoren in opleiding aan Hogeschool KPZ.

 

Doen

Kijken, snijden, denken.

GRD-lesidee

In deze activiteit draait het allemaal om experimenteren, overleggen en ruimtelijk redeneren. De leerlingen maken doorsneden van een appel en een kubus.

 

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne november 2024

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

Met deze editie ga je lekker bouwen. 

Je vindt hier de Draad van Ariadne van november 2024.

Hier staat de handleiding

 

Columns

Functieomschrijving taalcoördinator

Cijfers & Letters

Het novembernummer van Volgens Bartjens staat helemaal in het teken van het functieprofiel van de rekencoördinator. Dit profiel is opnieuw vastgesteld omdat het in de praktijk zeer verschillend werd ingevuld. Alleszins begrijpelijk natuurlijk, maar het is de verdienste van de NVORWO dat er nu een nieuwe versie is ve...

Doen

Samen sterk in rekenen

De meerwaarde van een bovenschoolse rekenspecialist

In dit artikel wordt inzicht gegeven in de rol van de bovenschools rekenspecialist en de impact daarvan op het rekenonderwijs. Door samenwerking, kennisdeling en gerichte ondersteuning wordt gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van de rekensuccessen van leerlingen.

 

Weten

Mijn Vakdidactiek – Jouw vakdidactiek

Dit jaar verscheen Mijn Vakdidactiek rekenen(-wiskunde), geschreven door Geeke Bruin-Muurling, bij uitgeverij Van Gorcum. Het is een helder en inspirerend boek dat je aan het denken zet. Naast een rijke bron aan inzichten en ideeën die zij op authentieke wijze over het voetlicht brengt, werpt ze een frisse, nieuwe b...

Columns

Een half uur

Groetjes van groep 3

Vanmorgen zag Lex op het bord de planning voor vandaag. Hij werd al helemaal blij toen hij rekenen erbij zag staan. ‘Gaan we met halve uren doen?’ vroeg hij blij. Toen ik ja knikte kwam er een grote lach op zijn gezicht. ‘Hoe lang duurt dat nog?’ was zijn volgende vraag. ‘Dat duurt nog wel 3 halve uren.’ zei ik.

 

...
Doen

Rekenen-wiskunde leren door spel en ontdekking

In een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt in het onderwijs, wordt het steeds belangrijker om leerlingen op nieuwe, inspirerende manieren te laten leren. Dit artikel beschrijft hoe een innovatieve online methode, rekenen-wiskunde op een speelse en interactieve manier aanbiedt, waardoor het leerproc...

Spel en rekenles

Van spel naar succes: rekenen op een speelse manier

Rekencoördinator aan het woord

In het midden van onze school staat een kleurrijke kast: de prachtige rekenkast van Wizz-Spel. Voor iemand die graag spelletjes speelt én rekencoördinator is op een basisschool, is dat natuurlijk fantastisch. Maar hoe geef je deze rekenkast een plek in je onderwijs? En hoe zorg je ervoor dat ook je collega’s hiermee...

Weten

Leernetwerken voor onderwijsverbetering op de basisvaardigheden

Hoe kunnen begeleide leernetwerken helpen om scherp te krijgen wat jij als rekencoördinator moet doen om het reken-wiskundeonderwijs in de verschillende groepen op school te verbeteren?

 

Columns

Een rekencoördinator op iedere basisschool!

Van de voorzitter

Het thema van deze Volgens Bartjens is van groot belang voor de NVORWO. Eén van de speerpunten van onze vereniging is namelijk het streven naar een rekencoördinator op elke school.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek, november 2024

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij deze editie is het eerste artikel van Kees Buijs. Hij maakt een analyse van peilingen van het onderwijsniv...

Doen

Recensie: Beeld & Box Gecijferdheid – Rekenen in beeld

De Beeld & Box Gecijferdheid is een effectief hulpmiddel om leerlingen te helpen de betekenis van rekenen-wiskunde in het dagelijks leven te ontdekken. De box bevat honderd beeldkaarten met foto’s van herkenbare situaties, zoals grote hoeveelheden, patronen en meetkundige vormen. Deze visuele prikkels nodigen leerli...

Ontwikkeling en onderzoek

Rekenprestaties in de afgelopen 15 jaar: is er een neerwaartse tendens?

Is er sprake van een substantiële en gestage achteruitgang van de leerresultaten van het reken-wiskundeonderwijs in Nederland in de afgelopen 15 jaar? En is het dus terecht dat er over deze achteruitgang regelmatig ophef in de media wordt gemaakt? 

 

Ontwikkeling en onderzoek

Denkend aan rekenen-wiskunde…

Verslag van de 42e Panamaconferentie

De 42e Panamaconferentie met als thema ‘Denkend aan rekenen-wiskunde’, die in het voorjaar van 2024 gehouden is, richt zich op de actualiteit van onderwijs en ontwikkeling in het reken-wiskundeonderwijs. Er is tijdens de conferentie aandacht voor onderwijsontwerpen en -materialen, het stellen van doelen op verschill...

Redactioneel

Redeneren en noteren

"Ik kan het wel uit mijn hoofd, hoor!" Hoe vaak horen we deze uitspraak wel niet van onze leerlingen? Alsof ‘uit het hoofd rekenen’ het ultieme doel is, en het opschrijven van je berekening minder ‘knap’ zou zijn. Maar laten we eerlijk zijn: het noteren van redeneringen en berekeningen is niet zomaar een bijkomstigh...

Weten

Frisse kijk op basisvaardigheden rekenen

In dit artikel gaat Kees Hoogland dieper in op welke hedendaagse basisvaardigheden reken-wiskunde belangrijk zijn en welke minder relevant lijken te worden. Dit is soms een ingewikkelde discussie, omdat de pen-en-papierprocedures uit de vorige eeuw veelal beschouwd worden als het hart van het rekenonderwijs op de ba...

Zo! wil ik leren rekenen

Delen met rest

Als je vanuit een contextsituatie een berekening maakt, moet je de uitkomst ook weer terugvertalen naar de context. Delen met rest biedt een mooie gelegenheid om dat te oefenen.
Bij dit artikel staan video-opnamen van de les.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan en het werkblad.

 

Praktijkonderzoek

Differentiatie observeren met ADAPT

Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...

Praktijkonderzoek

Rekenen op papier

Netjes werken en reflecteren met een nieuw rekenschrift

Rekennotaties zijn een belangrijk onderdeel voor het begrijpen van rekenen-wiskunde. Peter Langerak beschrijft hoe een nieuw rekenschrift met verfijnd ruitjespapier een aanpak biedt voor het verder ontwikkelen van rekenvaardigheden.

 

Doen

Spiegelen met twee spiegels

Redeneringen visueel weergeven

Het vastleggen van het denken en redeneren is een essentieel aspect van het leren van rekenen-wiskunde. Redeneringen die je in je hoofd maakt, kan je op verschillende manieren zichtbaar maken, bijvoorbeeld door het tekenen van plaatjes.

 

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne, september 2024

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

Deze editie past helemaal in het thema van de kinderboekenweek 'Lekker eigenwijs'. 

Weten

Bordwerk gebruiken om denken zichtbaar te maken

Old school, nieuwe strategieën

Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.

 

Columns

Digiwijzer

Bewijs uit het gerijmde

Wiskundig denken is een sport
Een soort van hersengymnastiek
Met zelfs een eigen didactiek
Waardoor het denken soepel wordt

 

Weten

Uitdagende rekenverrijking in een doorgaande lijn

Voor veel leerkrachten blijkt het lastig te zijn om hun sterke rekenaars voldoende uitdaging te bieden. In dit artikel gaan de auteurs in op knelpunten bij het organiseren van passende rekenverrijking in de klas. Ze beschrijven hoe een rekenlijn in verrijkingsonderwerpen een oplossing kan bieden en geven praktische ...

Columns

Lees maar, er staat niet wat er staat

Cijfers & Letters

Betekenis van taaluitingen en logica roepen interessante vragen op over hoe we communiceren, interpreteren en redeneren.

Columns

Tientallen tientallen

Groetjes van groep 3

‘Vandaag gaan we tientallen oefenen’, vertel ik tegen de groep. 

Praktijkonderzoek

De rekencoördinator en de conceptkerndoelen rekenen en wiskunde

Rekencoördinatoren vervullen een belangrijke rol bij curriculumverandering. Belinda Terlouw beschrijft in dit artikel hoe een groep rekencoördinatoren in vier bijeenkomsten aan de slag is gegaan met de eerste versie conceptkerndoelen rekenen en wiskunde.

 

Columns

Het belang van noteren en verwoorden

Op het moment van schrijven van deze column zijn we nog aan het nagenieten van een inhoudelijk zeer geslaagde Panamaconferentie. Dat geeft energie in een periode waarin ook veel onrust heerst.

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek september 2024

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Adri Treffers, dat gaat over leren via probleemoplossen.

 

Weten

Een nieuw schooljaar, nieuwe kansen!

Uit de rugzak van meester Bartjens

Het nieuwe schooljaar is weer begonnen, en ook Volgens Bartjens start met frisse energie aan een nieuwe jaargang. We hopen je ook dit jaar weer op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen en je te inspireren voor uitdagend en kwalitatief hoogstaand onderwijs.

Hier alvast een vooruitblik op wat je kunt verwach...