Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Redactioneel

Rekenen-wiskunde in groep 1 en 2

Het fascinerende aan rekenen-wiskundeonderwijs bij kleuters is dat je gedurende de hele dag geplande en spontane momenten kunt benutten om kinderen uit te dagen, na te denken over reken-wiskunde. Daarbij vervagen vaak de grenzen tussen vakgebieden en vloeien verschillende ontwikkelingsgebieden moeiteloos in elkaar o...

Weten

Werken met een bedoeling in groep 1-2

Spelenderwijs rekenen met een duidelijk plan

Dit artikel beschrijft hoe rekenonderwijs in groep 1-2 effectief kan bijdragen aan een stevige rekenbasis voor de toekomst. Door een goed doordachte speelleeromgeving te creëren en met een doelgericht aanbod te werken, krijgen leerlingen de ruimte om spelenderwijs rekenvaardigheden te ontwikkelen. 

 

Zo! wil ik leren rekenen

Eerlijk delen

De komende Grote Rekendag gaat over eerlijk delen. De kleuterklas van Fenne van Os heeft er al hard over nagedacht. Wil je deze les zelf geven? Download hier het lesplan.

 

Doen

Soep met meester

Verhoudingsgewijs denken bij kleuters

In deze lesactiviteit leren jonge kinderen over verhoudingen door samen tomatensoep te maken. Meester Hans combineert taal, rekenen-wiskunde en onderzoekend leren, zodat de kinderen spelenderwijs nieuwe woorden ontdekken, leren redeneren over hoeveelheden en hun eigen smaakvoorkeuren verkennen. Deze vakoverstijgende...

Doen

Omgaan met onvolkomenheden in prentenboeken

Rekenen met Bennie de baksteen

Om met prentenboeken te kunnen rekenen, moeten ze reken-wiskundige aspecten bevatten, zoals groei, richtingen en eerlijk delen. Als je goed kijkt, zie je dat die aspecten in prentenboeken vaak correct weergegeven worden, maar niet altijd. Soms kom je kleine foutjes, onnauwkeurigheden of inconsistenties tegen. Kun je...

Columns

Bingo

Groetjes uit groep 3

Het digibord doet het niet meer. Net op het moment dat ik de rekenles wil starten. Gelukkig staat op het bord een viervak. Daar beginnen we in groep 3 altijd onze rekenlessen mee. In elk vak staat normaal gesproken een rekensom die de kinderen al behandeld hebben. Het is een mooie en leuke herhaling die elk kind op ...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne januari 2025

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's met wiskunde voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar.  De Draad staat in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

In deze editie gaat het over eerlijk delen en over een dierentuin.  

Je vindt hier de Draad van Ariadne van januari 2025.

 

...
Doen

Schapen tellen

Volgens het boekje

Een van de eerste wiskundige activiteiten van jonge kinderen is tellen. Grip krijgen op de telwoorden, de volgorde daarvan, het leggen van de één-één relatie tussen uitgesproken telwoorden en getelde objecten, weten dat het laatst gebruikte telwoord de getelde hoeveelheid aangeeft… tellen lijkt misschien eenvoudig, ...

Weten

Kijken naar kleutertekeningen door een wiskundebril

Kleutertekeningen worden vaak geassocieerd met creatieve expressie, maar in dit artikel laten we zien dat ze ook een fascinerend inkijkje kunnen bieden in verschillende aspecten van het wiskundige denken van jonge kinderen. 

 

Columns

Ophelia leert kleuters beter rekenen met prentenboeken

Cijfers & letters

Volgens mij kun je bij ieder prentenboek wel een rekenactiviteit bedenken.  Kleuters moeten gewoon goed leren luisteren om te horen waar een verhaal over gaat. Zo train je het geheugen en dat heb je later hard nodig bij een vak als rekenen. 

 

Praktijkonderzoek

Op weg naar kritisch wiskundig denken met jonge kinderen

Kritisch wiskundig denken en jonge kinderen – (hoe) gaat dat samen? Jonge kinderen staan vaak open en onbevangen in de wereld. Wat ze zien en horen is voor hen waarheid. Dit lijkt haaks te staan op een kritische wiskundige houding, waarbij de centrale vraag is: “Klopt dat wat ik zie en lees wel?” In dit artikel laat...

Columns

Het jonge kind

Bewijs uit het gerijmde

Hoe oud mag een kind zijn om te behoren
Tot de jongste groep, die van het jonge kind
Maakt het uit hoe oud het kind zichzelf vindt
Of het toegelaten wordt, of afgewezen

 

Doen

Rekenen en wiskunde ontdekken met kleuters

Werken aan de doorgaande lijn

In dit artikel vertellen de auteurs het verhaal van het reken-wiskundeonderwijs bij de kleuters op de Hobbitstee. Hun enthousiasme werkte aanstekelijk en inspirerend. Het leidde ook tot meer meetkundige activiteiten in de hogere groepen.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, januari 2025

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Het eerste artikel is geschreven door Alexander Schüller en gaat over het rekenen van anderstaligen.

 

...
Doen

Uit de rugzak van meester Bartjens

Maken jullie het beste rekenspel?

Rekenspellenwedstrijd schooljaar 2024-2025 is weer van start!

Voor de negende keer organiseren Volgens Bartjens en NVORWO in samenwerking met Wizz Spel de rekenspellenwedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’! Wij nodigen je uit om een eigen rekenspel te maken en in te sturen. Er zijn weer mooie spellenpakketten te wi...

Ontwikkeling en onderzoek

Zo kunnen leerkrachten thuistalen benutten om rekenen-wiskunde te leren!

Dit artikel benadrukt drie eisen voor leraren om de meertaligheid van leerlingen te herkennen en optimaal voor betekenisgeving te benutten in de klas: meertaligheid activeren in de les, inzicht krijgen in de wiskundige waarde van meertalige bijdragen, en deze bijdragen toepassen om wiskundig begrip te versterken. Zo...

Ontwikkeling en onderzoek

‘Probeer het maar!’ Leraren-in-opleiding onderwijzen algebraïsch redeneren

In dit artikel beschrijven we hoe vijf leraren-in-opleiding de vertaalslag maken van een voorbeeldles over algebraisch redeneren op de opleiding naar hun stagepraktijk. We bekijken de lesdoelen die ze formuleren, het lesverloop en hun eigen reflectie op de gegeven les. Daarnaast reflecteren we op de potentie van de ...

Redactioneel

De impact van de rekencoördinator

In deze editie van Volgens Bartjens zetten we graag de rekencoördinator in het zonnetje. Iedereen weet dat hun werk van onschatbare waarde is, maar in de praktijk krijgen ze niet altijd de support en middelen die ze écht nodig hebben. Hoog tijd om daar verandering in te brengen!

 

Weten

De inzet van het functieprofiel rekencoördinator

In 2023 is, in lijn met één van de speerpunten van de NVORWO, een functieprofiel voor de rekencoördinator opgesteld. Het profiel biedt inzicht in verwachte kennis, vaardigheden, taken en verantwoordelijkheden, en hoe deze te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft enkele manieren waarop het functieprofiel ingezet kan wo...

Columns

Rekencoördinator

Bewijs uit het gerijmde

Reken maar dat rekenen
Belangrijk is in het leven
Dus aandacht daaraan geven
Kan echt heel veel betekenen

Zo! wil ik leren rekenen

Kijklijnen

Kunnen kinderen zelf ontdekken wat een kijklijn is? De les die Frans van Galen en Marissa de Munnik bespreken, laat zien dat dit zeker mogelijk is.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.

 

Weten

Een handboek voor rekencoördinatoren

Volgens het boekje

Niet alleen in Nederland kennen we rekencoördinatoren. In het Verenigd Koninkrijk bestaan ze ook. En al lang ook, getuige het ‘handbook for primary mathematics co-ordinators’ uit 1989. 

 

Praktijkonderzoek

Ruim baan voor de rekencoördinator

Een goed opgeleide- en gefaciliteerde rekencoördinator kan bergen verzetten

Hoe kijken rekencoördinatoren zelf aan tegen de invulling van het functieprofiel in de onderwijspraktijk? Belinda Terlouw sprak met afgestudeerde rekencoördinatoren, die elkaar ontmoeten in een netwerk, evenals met rekencoördinatoren in opleiding aan Hogeschool KPZ.

 

Doen

Kijken, snijden, denken.

GRD-lesidee

In deze activiteit draait het allemaal om experimenteren, overleggen en ruimtelijk redeneren. De leerlingen maken doorsneden van een appel en een kubus.

 

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne november 2024

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

Met deze editie ga je lekker bouwen. 

Je vindt hier de Draad van Ariadne van november 2024.

Hier staat de handleiding

 

Columns

Functieomschrijving taalcoördinator

Cijfers & Letters

Het novembernummer van Volgens Bartjens staat helemaal in het teken van het functieprofiel van de rekencoördinator. Dit profiel is opnieuw vastgesteld omdat het in de praktijk zeer verschillend werd ingevuld. Alleszins begrijpelijk natuurlijk, maar het is de verdienste van de NVORWO dat er nu een nieuwe versie is ve...

Doen

Samen sterk in rekenen

De meerwaarde van een bovenschoolse rekenspecialist

In dit artikel wordt inzicht gegeven in de rol van de bovenschools rekenspecialist en de impact daarvan op het rekenonderwijs. Door samenwerking, kennisdeling en gerichte ondersteuning wordt gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van de rekensuccessen van leerlingen.

 

Weten

Mijn Vakdidactiek – Jouw vakdidactiek

Dit jaar verscheen Mijn Vakdidactiek rekenen(-wiskunde), geschreven door Geeke Bruin-Muurling, bij uitgeverij Van Gorcum. Het is een helder en inspirerend boek dat je aan het denken zet. Naast een rijke bron aan inzichten en ideeën die zij op authentieke wijze over het voetlicht brengt, werpt ze een frisse, nieuwe b...

Columns

Een half uur

Groetjes van groep 3

Vanmorgen zag Lex op het bord de planning voor vandaag. Hij werd al helemaal blij toen hij rekenen erbij zag staan. ‘Gaan we met halve uren doen?’ vroeg hij blij. Toen ik ja knikte kwam er een grote lach op zijn gezicht. ‘Hoe lang duurt dat nog?’ was zijn volgende vraag. ‘Dat duurt nog wel 3 halve uren.’ zei ik.

 

...
Doen

Rekenen-wiskunde leren door spel en ontdekking

In een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt in het onderwijs, wordt het steeds belangrijker om leerlingen op nieuwe, inspirerende manieren te laten leren. Dit artikel beschrijft hoe een innovatieve online methode, rekenen-wiskunde op een speelse en interactieve manier aanbiedt, waardoor het leerproc...

Spel en rekenles

Van spel naar succes: rekenen op een speelse manier

Rekencoördinator aan het woord

In het midden van onze school staat een kleurrijke kast: de prachtige rekenkast van Wizz-Spel. Voor iemand die graag spelletjes speelt én rekencoördinator is op een basisschool, is dat natuurlijk fantastisch. Maar hoe geef je deze rekenkast een plek in je onderwijs? En hoe zorg je ervoor dat ook je collega’s hiermee...

Weten

Leernetwerken voor onderwijsverbetering op de basisvaardigheden

Hoe kunnen begeleide leernetwerken helpen om scherp te krijgen wat jij als rekencoördinator moet doen om het reken-wiskundeonderwijs in de verschillende groepen op school te verbeteren?

 

Columns

Een rekencoördinator op iedere basisschool!

Van de voorzitter

Het thema van deze Volgens Bartjens is van groot belang voor de NVORWO. Eén van de speerpunten van onze vereniging is namelijk het streven naar een rekencoördinator op elke school.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek, november 2024

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij deze editie is het eerste artikel van Kees Buijs. Hij maakt een analyse van peilingen van het onderwijsniv...

Doen

Recensie: Beeld & Box Gecijferdheid – Rekenen in beeld

De Beeld & Box Gecijferdheid is een effectief hulpmiddel om leerlingen te helpen de betekenis van rekenen-wiskunde in het dagelijks leven te ontdekken. De box bevat honderd beeldkaarten met foto’s van herkenbare situaties, zoals grote hoeveelheden, patronen en meetkundige vormen. Deze visuele prikkels nodigen leerli...

Ontwikkeling en onderzoek

Rekenprestaties in de afgelopen 15 jaar: is er een neerwaartse tendens?

Is er sprake van een substantiële en gestage achteruitgang van de leerresultaten van het reken-wiskundeonderwijs in Nederland in de afgelopen 15 jaar? En is het dus terecht dat er over deze achteruitgang regelmatig ophef in de media wordt gemaakt?