Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieNT2-leerlingen meenemen in de rekeninstructie
Lobke de Boer en Emma Huizer
Lobke de Boer en Emma Huizer ervaarden in hun stageschool dat een rekenles geven aan een grote NT2-populatie, waarvan Nederlands de tweede, soms de derde (of zoveelste) taal is, voor uitdagingen zorgt. Ze grepen deze uitdagingen aan om voor een opdracht in hun opleiding wetenschappelijke literatuur hierover naar pra...
Chat/GPT en het verband tussen rekenen en taal
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
De laatste tijd is er veel te doen rondom het K.I. programma Chat/GPT. Het kan allerlei soorten teksten opleveren, afbeeldingen genereren, maar ook rekenkundige opgaven produceren.
Oefenen, ook zinvol voor sterke rekenaars
Reactie op ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer, wie en hoe?’
Suzanne Sjoers
In de vorige Volgens Bartjens (jaargang 42, nummer 4) stelde Willem Vermeulen in het artikel ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer en hoe?’ dat het bij oefenen zinvol is om te differentiëren. Daar ben ik het volledig mee eens. Maar over hoe dat oefenen er voor de groep (potentieel) sterke rekenaars uitziet, verschillen we ...
Een universele taal
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Letters kunnen samen woorden vormen, en woorden kunnen worden gecombineerd tot zinnen. Evenzo kunnen cijfers worden gecombineerd tot getallen, die samen met andere wiskundige symbolen rekenzinnen kunnen vormen als 20 + … = 28 of vergelijkingen als 2x + 5 = 12. Net zoals woorden en zinnen, kunnen ook getallen en reke...
Wiskundige communicatie
Ronald Keijzer
In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt.
De rekencoördinator; spil voor goed rekenonderwijs
NRCD 2023, een terugblik
Susanne der Kinderen, Jiska van Hall en Ronald Keijzer
Vrijdag 24 maart 2023 is voor de 9e keer de Nationale RekenCoördinatoren Dag (NRCD) georganiseerd. De organisatie wordt vanaf dit jaar vormgegeven vanuit een samenwerking tussen de NVORWO en het Lectoraat Rekenen Wiskunde van Hogeschool IPABO, Amsterdam. Tijdens de NRCD is aan het thema ‘De rekencoördinator; spil vo...
Rekenschap van taal
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Als ik na plussen en wat minnen
Mijzelf eens rekenschap zou geven
Van hoe ik later in mijn leven
Iets met jou samen kan beginnen
Van de NVORWO
Bestuur NVORWO
Als NVORWO zetten we in op twee sporen: goed reken-wiskundeonderwijs in de basisschool en goed opleidingsonderwijs op de pabo’s.
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, mei 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Jessie Canjels en Ronald Keijzer. Zij schrijven over het de visie op ...
Grote Rekendag - De afvalparade
Uit de rugzak van meester Bartjens
Vincent Jonker
Op 29 maart j.l. namen rond de 1000 basisscholen deel aan de 21ste Grote Rekendag met het thema 'De afvalparade'. De leerlingen gingen aan de slag met uitdagende reken-wiskunde-opdrachten rond het ontstaan van afval en het hergebruiken en verminderen van afval. Ook werd op een creatieve manier iets moois gemaakt van...
Samen doelgericht het rekenonderwijs verbeteren
Iris Verbruggen en Annette Markusse
Het is lente! De natuur komt weer in beweging na de winter.
In het onderwijs zien we ook dingen tot bloei komen.
Samen het rekenonderwijs verbeteren
met een digitale methode
Nina Boswinkel en Lisanne Martens
Het gebruik van digitale middelen is niet meer weg te denken uit de dagelijkse routine van een leerkracht. Loop een willekeurige klas binnen en de kans is groot dat de leerlingen rekenen op chromebooks en de leerkracht de vorderingen van de leerlingen volgt op een dashboard. In dit artikel laten de auteurs zien hoe ...
Draagkracht en plezier bij gezamenlijke schoolontwikkeling
Volgens... de onderwijsadviseur
Rianne Timmermans, Jiska van Hall en Jenneken van der Mark
Stichting SchOOL te Lelystad startte in mei 2021 met een traject voor al hun scholen om met elkaar te werken aan het verbeteren van het rekenonderwijs. In dit artikel is zichtbaar hoe samenwerken aan rekenen ook met 20 scholen een succes kan zijn en kan leiden tot duurzame schoolontwikkeling.
Oud denken over wiskundeonderwijs
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Verbeteren van reken-wiskundeonderwijs is teamwork. Dat geldt voor schoolteams, maar ook in breder verband.
Routekaart
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Realistisch rekenen, of automatiseren
Tafels stampen, drillen, corrigeren
Probleemgestuurd, of zelf ontdekkend leren
En dan over de aanpak discussiëren
Bespreken wat de kinderen beweren
Systematisch laten deduceren
Of rekentaken altijd structureren
Steil en strak de leerling instrueren
Er zijn veel wegen ...
Reken6sie
Spelenderwijs in gesprek over de kwaliteit van het rekenonderwijs
Silke Haferkamp, Kim Hakvoort en Roel Roelofs
Veel schoolteams worstelen met de vraag op welke wijze zij aan de kwaliteit van het rekenonderwijs kunnen werken. Vaak wordt gekozen voor professionalisering, al dan niet in combinatie met de implementatie van een nieuwe rekenmethode. Ook binnen onderwijsstichting Essentius staat de kwaliteitsverbetering van het re...
Het rekenhoofd op aan
Samen de koers uitzetten
Arjan Grootemarsink, Liesbeth Boonstra en Henk Logtenberg
Daltonschool Het Kompas in Nieuwleusen vaart haar eigen koers bij het versterken van haar reken-wiskundeonderwijs. Vanuit het Dalton gedachtengoed ontwerpen zij reken-wiskundeonderwijs waarbij de leerlingen mede verantwoordelijk zijn voor het eigen leerproces. Op basis van een onderwijsplan werkt het team planmatig ...
Draad van Ariadne maart 2023
Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar
De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.
De editie van maart 2023 zit vol met kriebelbeestjes die zich bezighouden met rekenen-wiskunde.
Hier vind je de Draad van Ariadne van maart 2023.
Een goede rekencoördinator is op de toekomst voorbereid
Samen doelgericht het rekenonderwijs verbeteren? De rekencoördinator maakt het verschil.
Belinda Terlouw, Martine van Schaik, Carla Rietberg en Ronald Keijzer
Dit artikel biedt zicht op de post hbo-opleiding tot rekencoördinator. We beschrijven welke competenties je als rekencoördinator ontwikkelt en lichten een tipje van de sluier op ten aanzien van de onderwerpen die de revue passeren. Ook wordt ingegaan op de actualiseringsslag van de opleiding en wat de aanleiding daa...
De rekencoördinator in combinatie met leerkrachtondersteuner
Rekencoördinator aan het woord
Jolanda Boegschoten
Sinds 2020 ben ik rekencoördinator en daarnaast heb ik de rol van leerkrachtondersteuner.
Beide rollen zijn goed te combineren doordat ze elkaar versterken. Veel leerlingen hebben ondersteuning nodig bij rekenen. Door mijn rol als rekencoördinator ben ik in beide rollen veel met rekenen bezig en dat komt de kwalite...
Ontgoochelen
Groetjes van groep 3 en 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Zowel de kinderen van groep 3 als van 4 zijn aan het rekenen. Ik loop rond tot iemand mijn hulp vraagt. Het is Maya uit groep 3. ‘Ik snap dit niet.’ zegt ze en wijst naar één som.
De schoenen van de koning
Frans van Galen en Rob Romijn
Waar ongeveer is de plek van 4 op een getallenlijn waarop alleen maar de 0 en de 10 zijn aangegeven? Frans van Galen en Rob Romijn beschrijven hoe je met leerlingen van groep 3 over zulke vragen een gesprek kunt beginnen. Deze versie voor de website bevat opnamen van de lessen.
Wie deze lessen zelf wil geven, kan ...
Basisteams
Hulp voor scholen bij het verbeteren van de basisvaardigheden
Wilco Meijer
In oktober 2022 zijn zeven adviseurs basisvaardigheden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gestart met het vormen van basisteams rond scholen. Alle adviseurs hebben een verleden in het onderwijs, ieder met een ander specialisme. Dit artikel gaat over wat het Masterplan basisvaardigheden inho...
Oefenen: waarom, wat, wanneer, wie en hoe?
Willem Vermeulen
Het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 42#3) is grotendeels gewijd aan het oefenen. Willem Vermeulen stuurde een reactie om het oefenen verder uit te diepen en in een bredere context te plaatsen. Daarmee kan de discussie over oefenen fundamenteel worden gevoerd.
Duurzaam ontwikkelen
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Als NVORWO staan we voor het ontwikkelen van reken- en wiskundeonderwijs.
Ontwikkelen van rekenen-wiskunde gebeurt van micro tot macroniveau.
Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, maart 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer gaat is het eerste artikel van Marjolein Kool, Hanneke van Doornik-Beemer, Ronald Keijzer, Mich...
Op het puntje van je stoel
Uit de rugzak van meester Bartjens
Jeffrey van Welsen
Jeffrey van Welsen (Hogeschool KPZ en Panama) gebruikt het boekje ‘De kracht van rijke rekenvragen in een notendop’ (Noteboom et al., 2022) in zijn onderwijs aan pabo-studenten en in de begeleiding van schoolteams. Hij deelt zijn mening over deze publicatie.
Kwaliteitscriteria voor het reken-wiskundeonderwijs op de pabo
Marjolein Kool, Hanneke van Doornik-Beemer, Ronald Keijzer, Michiel Veldhuis en Marc van Zanten
Een groep experts op het gebied van reken-wiskundeonderwijs op de pabo heeft nieuwe kwaliteitscriteria geformuleerd en voorzien van concrete voorbeelden uit de hedendaagse lerarenopleiding. De geactualiseerde kwaliteitscriteria kunnen ingezet worden bij het ontwerpen, evalueren en verbeteren van opleidingsonderwijs ...
Angst en falen houden elkaar in de greep bij rekenen en wiskunde
Brenda Janssen
Rekenangst en wiskundeangst worden gekenmerkt door een naar, gespannen gevoel dat opkomt wanneer men geconfronteerd wordt met rekenkundige dan wel wiskundige vraagstukken of met het vooruitzicht om dergelijke vraagstukken op te moeten lossen.
Oefenen
Annette Markusse en Iris Verbruggen
Oefenen hoort bij het leren rekenen.
Oefenen
Maarten Dolk en An te Selle
Wie is niet groot geworden met het idee dat oefenen heel belangrijk is. Het Nederlandse spreekwoord ‘oefening baart kunst’ zegt dat al. Een kind oefent fietsen – met zijwieltjes – aan de hand van iemand die ouder is. Je leert en oefent lopen zonder dat iemand je precies voordoet hoe je dat moet doen. Je oefent piano...
25 jaar oefenen met Waku-waku
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Waku-waku is een begrip in reken-wiskundeland. De bontgekleurde papegaai verscheen ruim 25 jaar geleden ten tonele, in het zomernummer van 1997 van dit tijdschrift.
Oefenen
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Kennis maken Wat je niet weet, moet je leren kennen.
Eerst leer je wat er valt te weten,
Te onthouden en niet te vergeten,
Om aan al dat nieuwe wat te wennen.
...
Gevarieerd en speels oefenen
Marianne Espeldoorn, Ronnie Huberts en Petra Kroon
Een goede rekenbasis, dat is wat de aanvankelijk rekenmethode Semsom beweegt. Het oefenen van de rekeninhoud gebeurt op allerlei manieren. In dit artikel laten de auteurs zien dat je jonge kinderen gevarieerd kunt laten oefenen waarbij aandacht is voor gerichte, productieve, adaptieve, bewegende en gedachtenvolle oe...
Inoefenen van de rekendoelen
Rekencoördinator aan het woord
Remco Hoeymans
Zowel als rekencoördinator op mijn eigen school als op de scholen waar ik als reken- en/of beweegspecialist kom, zie ik dat het inoefenen van de rekendoelen veelal op papier of digitaal gebeurt. Variatie in het aanbod is gering en met name op de digitale middelen vertrouwt men vaak blind.
Oefenen in Pluspunt en De wereld in getallen
Niet het vele is goed, maar het goede is veel
Arlette Buter en Anneke van Gool
Leren rekenen is als het maken van een bouwwerk. Je start met een solide fundament en daarop wordt van onder naar boven stevig doorgebouwd.