Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie

Oefenen, ook zinvol voor sterke rekenaars

Reactie op ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer, wie en hoe?’

In de vorige Volgens Bartjens (jaargang 42, nummer 4) stelde Willem Vermeulen in het artikel ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer en hoe?’ dat het bij oefenen zinvol is om te differentiëren. Daar ben ik het volledig mee eens. Maar over hoe dat oefenen er voor de groep (potentieel) sterke rekenaars uitziet, verschillen we ...

Een universele taal

Volgens het boekje

Letters kunnen samen woorden vormen, en woorden kunnen worden gecombineerd tot zinnen. Evenzo kunnen cijfers worden gecombineerd tot getallen, die samen met andere wiskundige symbolen rekenzinnen kunnen vormen als 20 + … = 28 of vergelijkingen als 2x + 5 = 12. Net zoals woorden en zinnen, kunnen ook getallen en reke...

Doen

Wiskundige communicatie

In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt. 

 

Doen

De rekencoördinator; spil voor goed rekenonderwijs

NRCD 2023, een terugblik

Vrijdag 24 maart 2023 is voor de 9e keer de Nationale RekenCoördinatoren Dag (NRCD) georganiseerd. De organisatie wordt vanaf dit jaar vormgegeven vanuit een samenwerking tussen de NVORWO en het Lectoraat Rekenen Wiskunde van Hogeschool IPABO, Amsterdam. Tijdens de NRCD is aan het thema ‘De rekencoördinator; spil vo...

Columns

Rekenschap van taal

Bewijs uit het gerijmde

Als ik na plussen en wat minnen

Mijzelf eens rekenschap zou geven

Van hoe ik later in mijn leven

Iets met jou samen kan beginnen

 

Columns

Van de NVORWO

Als NVORWO zetten we in op twee sporen: goed reken-wiskundeonderwijs in de basisschool en goed opleidingsonderwijs op de pabo’s.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, mei 2023

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Jessie Canjels en Ronald Keijzer. Zij schrijven over het de visie op ...

Doen

Grote Rekendag - De afvalparade

Uit de rugzak van meester Bartjens

Op 29 maart j.l. namen rond de 1000 basisscholen deel aan de 21ste Grote Rekendag met het thema 'De afvalparade'. De leerlingen gingen aan de slag met uitdagende reken-wiskunde-opdrachten rond het ontstaan van afval en het hergebruiken en verminderen van afval. Ook werd op een creatieve manier iets moois gemaakt van...

Redactioneel

Samen doelgericht het rekenonderwijs verbeteren

Het is lente! De natuur komt weer in beweging na de winter.
In het onderwijs zien we ook dingen tot bloei komen.

Doen

Samen het rekenonderwijs verbeteren

met een digitale methode

Het gebruik van digitale middelen is niet meer weg te denken uit de dagelijkse routine van een leerkracht. Loop een willekeurige klas binnen en de kans is groot dat de leerlingen rekenen op chromebooks en de leerkracht de vorderingen van de leerlingen volgt op een dashboard. In dit artikel laten de auteurs zien hoe ...

Praktijkonderzoek

Draagkracht en plezier bij gezamenlijke schoolontwikkeling

Volgens... de onderwijsadviseur

Stichting SchOOL te Lelystad startte in mei 2021 met een traject voor al hun scholen om met elkaar te werken aan het verbeteren van het rekenonderwijs. In dit artikel is zichtbaar hoe samenwerken aan rekenen ook met 20 scholen een succes kan zijn en kan leiden tot duurzame schoolontwikkeling.

 

Oud denken over wiskundeonderwijs

Volgens het boekje

Verbeteren van reken-wiskundeonderwijs is teamwork. Dat geldt voor schoolteams, maar ook in breder verband.

 

Columns

Routekaart

Bewijs uit het gerijmde

Realistisch rekenen, of automatiseren

Tafels stampen, drillen, corrigeren

Probleemgestuurd, of zelf ontdekkend leren

En dan over de aanpak discussiëren

Bespreken wat de kinderen beweren

Systematisch laten deduceren

Of rekentaken altijd structureren

Steil en strak de leerling instrueren

 

Er zijn veel wegen ...

Spel en rekenles

Reken6sie

Spelenderwijs in gesprek over de kwaliteit van het rekenonderwijs

Veel schoolteams worstelen met de vraag op welke wijze zij aan de kwaliteit van het rekenonderwijs kunnen werken. Vaak wordt gekozen voor professionalisering, al dan niet in combinatie met de implementatie van een nieuwe rekenmethode. Ook binnen  onderwijsstichting Essentius staat de kwaliteitsverbetering van het re...

Praktijkonderzoek

Het rekenhoofd op aan

Samen de koers uitzetten

Daltonschool Het Kompas in Nieuwleusen vaart haar eigen koers bij het versterken van haar reken-wiskundeonderwijs. Vanuit het Dalton gedachtengoed ontwerpen zij reken-wiskundeonderwijs waarbij de leerlingen mede verantwoordelijk zijn voor het eigen leerproces. Op basis van een onderwijsplan werkt het team planmatig ...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne maart 2023

Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens.

De editie van maart 2023 zit vol met kriebelbeestjes die zich bezighouden met rekenen-wiskunde. 

Hier vind je de Draad van Ariadne van maart 2023. 

Weten

Een goede rekencoördinator is op de toekomst voorbereid

Samen doelgericht het rekenonderwijs verbeteren? De rekencoördinator maakt het verschil.

Dit artikel biedt zicht op de post hbo-opleiding tot rekencoördinator. We beschrijven welke competenties je als rekencoördinator ontwikkelt en lichten een tipje van de sluier op ten aanzien van de onderwerpen die de revue passeren. Ook wordt ingegaan op de actualiseringsslag van de opleiding en wat de aanleiding daa...

Doen

De rekencoördinator in combinatie met leerkrachtondersteuner

Rekencoördinator aan het woord

Sinds 2020 ben ik rekencoördinator en daarnaast heb ik de rol van leerkrachtondersteuner.

Beide rollen zijn goed te combineren doordat ze elkaar versterken. Veel leerlingen hebben ondersteuning nodig bij rekenen. Door mijn rol als rekencoördinator ben ik in beide rollen veel met rekenen bezig en dat komt de kwalite...

Columns

Ontgoochelen

Groetjes van groep 3 en 4

Zowel de kinderen van groep 3 als van 4 zijn aan het rekenen. Ik loop rond tot iemand mijn hulp vraagt. Het is Maya uit groep 3. ‘Ik snap dit niet.’ zegt ze en wijst naar één som. 

Zo! wil ik leren rekenen

De schoenen van de koning

Waar ongeveer is de plek van 4 op een getallenlijn waarop alleen maar de 0 en de 10 zijn aangegeven? Frans van Galen en Rob Romijn beschrijven hoe je met leerlingen van groep 3 over zulke vragen een gesprek kunt beginnen. Deze versie voor de website bevat opnamen van de lessen.

Wie deze lessen zelf wil geven, kan ...

Weten

Basisteams

Hulp voor scholen bij het verbeteren van de basisvaardigheden

In oktober 2022 zijn zeven adviseurs basisvaardigheden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gestart met het vormen van basisteams rond scholen. Alle adviseurs hebben een verleden in het onderwijs, ieder met een ander specialisme. Dit artikel gaat over wat het Masterplan basisvaardigheden inho...

Weten

Oefenen: waarom, wat, wanneer, wie en hoe?

Het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 42#3) is grotendeels gewijd aan het oefenen. Willem Vermeulen stuurde een reactie om het oefenen verder uit te diepen en in een bredere context te plaatsen. Daarmee kan de discussie over oefenen fundamenteel worden gevoerd. 

 

Columns

Duurzaam ontwikkelen

Van de voorzitter

Als NVORWO staan we voor het ontwikkelen van reken- en wiskundeonderwijs.

Ontwikkelen van rekenen-wiskunde gebeurt van micro tot macroniveau. 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, maart 2023

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer gaat is het eerste artikel van Marjolein Kool, Hanneke van Doornik-Beemer, Ronald Keijzer, Mich...

Praktijkonderzoek

Op het puntje van je stoel

Uit de rugzak van meester Bartjens

Jeffrey van Welsen (Hogeschool KPZ en Panama) gebruikt het boekje ‘De kracht van rijke rekenvragen in een notendop’ (Noteboom et al., 2022) in zijn onderwijs aan pabo-studenten en in de begeleiding van schoolteams. Hij deelt zijn mening over deze publicatie.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Kwaliteitscriteria voor het reken-wiskundeonderwijs op de pabo

Een groep experts op het gebied van reken-wiskundeonderwijs op de pabo heeft nieuwe kwaliteitscriteria geformuleerd en voorzien van concrete voorbeelden uit de hedendaagse lerarenopleiding. De geactualiseerde kwaliteitscriteria kunnen ingezet worden bij het ontwerpen, evalueren en verbeteren van opleidingsonderwijs ...

Ontwikkeling en onderzoek

Angst en falen houden elkaar in de greep bij rekenen en wiskunde

Rekenangst en wiskundeangst worden gekenmerkt door een naar, gespannen gevoel dat opkomt wanneer men geconfronteerd wordt met rekenkundige dan wel wiskundige vraagstukken of met het vooruitzicht om dergelijke vraagstukken op te moeten lossen.

 

Redactioneel

Oefenen

Oefenen hoort bij het leren rekenen.

 

Weten

Oefenen

Wie is niet groot geworden met het idee dat oefenen heel belangrijk is. Het Nederlandse spreekwoord ‘oefening baart kunst’ zegt dat al. Een kind oefent fietsen – met zijwieltjes – aan de hand van iemand die ouder is. Je leert en oefent lopen zonder dat iemand je precies voordoet hoe je dat moet doen. Je oefent piano...

25 jaar oefenen met Waku-waku

Volgens het boekje

Waku-waku is een begrip in reken-wiskundeland. De bontgekleurde papegaai verscheen ruim 25 jaar geleden ten tonele, in het zomernummer van 1997 van dit tijdschrift. 

 

Columns

Oefenen

Bewijs uit het gerijmde

Kennis maken                                              Wat je niet weet, moet je leren kennen.
Eerst leer je wat er valt te weten,
Te onthouden en niet te vergeten,
Om aan al dat nieuwe wat te wennen.

 

...
Weten

Gevarieerd en speels oefenen

Een goede rekenbasis, dat is wat de aanvankelijk rekenmethode Semsom beweegt. Het oefenen van de rekeninhoud gebeurt op allerlei manieren. In dit artikel laten de auteurs zien dat je jonge kinderen gevarieerd kunt laten oefenen waarbij aandacht is voor gerichte, productieve, adaptieve, bewegende en gedachtenvolle oe...

Praktijkonderzoek

Inoefenen van de rekendoelen

Rekencoördinator aan het woord

Zowel als rekencoördinator op mijn eigen school als op de scholen waar ik als reken- en/of beweegspecialist kom, zie ik dat het inoefenen van de rekendoelen veelal op papier of digitaal gebeurt. Variatie in het aanbod is gering en met name op de digitale middelen vertrouwt men vaak blind. 

 

Weten

Oefenen in Pluspunt en De wereld in getallen

Niet het vele is goed, maar het goede is veel

Leren rekenen is als het maken van een bouwwerk. Je start met een solide fundament en daarop wordt van onder naar boven stevig doorgebouwd.

 

Praktijkonderzoek

Op allerlei manieren oefenen

Volgens... de onderwijsadviseur

Conny Bodin-Baarends werkt als onderwijsadviseur bij 1801 jeugd & onderwijsadvies (vestiging Hoofddorp). Ze begeleidt basisscholen bij allerhande rekentrajecten. Regelmatig worden haar vragen gesteld over het oefenen: hoe oefen je effectief en hoe houd je kinderen gemotiveerd? Annette Markusse ging hierover met haar...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne januari 2023

Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens. De editie van januari 2023 biedt een winkel vol om reken-wiskundeactiviteiten in te ondernemen. 

Hier vind je de Draad van Ariadne van januari 2023. 

Lees ook het artikel van Frans van Galen, Amaranta de Bie -...