Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieOude tafels in een nieuwe methode
Elementair vermenigvuldigen in Getal & Ruimte junior
Adri Treffers
De tafels van vermenigvuldiging uit het hoofd leren is voor veel kinderen een obstakel. En als zij de tafels op de ouderwetse stampmanier leren is de kans groot dat zij niet verder kunnen na '10 x'. De auteur vond deze oude opvattingen over tafels leren in een tamelijk nieuwe methode en wijst op de risico's.
Sterke rekenaars in de klas
Hoe bepaal je een passend aanbod?
Wies Duits
Slechts 4% van de leerlingen in Nederland haalt bij internationale rekentoetsen het predicaat 'excellent' terwijl dat wereldwijd 20% is. Als we als land weer willen stijgen op de internationale lijst zullen we nu ook echt werk moeten maken van het onderwijs aan de sterkste rekenaars. De auteur laat zien hoe dit op b...
Doe wat ertoe doet (jrg 39 nr. 3, 2020)
Nico Eigenhuis
In dit artikel legt Nico Eigenhuis uit hoe leerkrachten goed rekenonderwijs kunnen geven door zich te richten op de essentie van het vak: Niet méér doen, maar de goede dingen doen.
Verhoudingen doorgronden
Belichaamd ontwerp in de rekenles
Gitte van Helden, Rosa Alberto, Arthur Bakker.
Verhoudingen vormen voor veel leerlingen een lastig onderwerp. Misschien heeft dit te maken dat verhoudingen op een formeel niveau worden aangeboden, bijvoorbeeld in de vorm van een verhoudingstabel. In dit artikel nemen de auteurs u mee in een les rond het begrijpen en doorgronden van verhoudingen met behulp van ee...
Onverwachte kansen - Kansrekening op de basisschool (jrg 39 nr 2, 2019)
Frans van Galen
Auteur Frans van Galen verkent in dit artikel de mogelijkheden van het aanbieden van betekenisvolle situaties waarin kansrekening aan bod kan komen op de basisschool..
Het meest voorkomende woord - Met kinderen redeneren over steekproeven (jrg 39 nr 1, 2019)
Arjen de Vetten en Ronald Keijzer
Redeneren over steekproeven - in het dagelijks leven en in de media gebeurt het vaak. Hoe kunnen kinderen deze belangrijke maatschappelijke vaardigheid leren? Arjen de Vetten en Ronald Keizer laten met een voorbeeld zien hoe je met kinderen in de bovenbouw van de basisschool kunt redeneren over steekproeven.
Wanneer gaan we rekenen? Losjes omgaan met de methode (jrg 39 nr 1, 2019)
Margreeth Mulder en Petra Kroon
Hoe goed verloopt de overgang van groep 2 naar groep 3? Petra Kroon, leerkracht van groep 3, ervoer na haar 1e jaar in groep 3 dat de aansluiting met rekenen van groep 2 naar groep 3 te wensen overlaat als je systematisch werkt met de rekenmethode.
Cijfer het rekenen niet weg - Procedures zijn niets zonder inzicht (jrg 39 nr 1, 2019)
Adri Treffers
De procedurele opvatting beschouwt rekenen primair als een technische vaardigheid, terwijl de conceptuele visie daarnaast ook toepasbaarheid en probleem-oplossen hoog in het vaandel heeft staan. Scherp gesteld wordt in de ene opvatting rekenen vooral als cijferen gezien en in de andere als een onderdeel van wiskunde...
Klooien met kwast en water - Is dit wiskunde? (jrg 39 nr 1, 2019)
Henk Logtenberg en Karin Weisbeek
In veel activiteiten van jonge kinderen schuilt wiskunde. Het is de taak van de leerkracht of pedagogisch medewerker om dit door verkennen en verbinden te achterhalen en zonodig te verrrijken.
To be or to Bee-Bot - Programmeren in de onderbouw (jrg 39 nr 1, 2019)
Ilse Borst
ICT heeft op school steeds vaker de status van een serieus vak. Hoe pak je dat op de juiste manier aan in groep 1/2 waar het aanbod moet aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen en moet passen bij het leren van enthousiaste en leergierige kleuters? Ilse Borst onderzocht hoe bewegen en programmeren samen kun...
Lesson Study in Japan - Begrip van delen (jrg 39 nr 1, 2019)
Henk Logtenberg
In dit artikel beschrijft Henk Logtenberg een Japanse reken-wiskundeles in groep 5 die gaat over opdelen.
Probleemoplossen voor alle leerlingen (jrg 38 nr 5, 2019)
Marc van Zanten
Probleemoplossen is leuk en belangrijk voor alle leerlingen. Het stimuleren van probleemoplossende vaardigheden als analytisch en creatief wiskundig denken is daarom in alle groepen en voor alle leerlingen van belang. In dit artikel geeft Marc van Zanten hiervoor vier concrete ideeën die elke leerkracht eenvoudig ka...
De wiskunde van het touwtrekken (jrg 38 nr 5, 2019)
Ronald Keijzer, Eefje van der Zalm en Annerieke Boland
Het spelen van jonge kinderen in de voorschoolse situatie is heel geschikt voor het leren van taal en rekenen-wiskunde. Nu is het eenvoudiger om vooraf activiteiten rond wiskundige begrippen te bedenken dan deze wiskunde te herkennen in spontaan spel van kinderen. Maar door het spel door een wiskundige bril te bekij...
De waarde van geld
Cathe Notten
Volgens Bartjens vroeg een aantal leerkrachten, pabodocenten, onderzoekers, onderwijsadviseurs en nascholend wat in hun ogen de rol van geld in het huidige reken-wiskundeonderwijs is. We vroegen hen naar veranderingen in het omgaan met geld in de samenleving en in het onderwijs.
Doeners aan zet! (jrg 38 nr 5, 2019)
Ans Pieters
Niet alle kinderen leren op dezelfde manier. Voor sommige leerlingen speelt het leren zich vooral af in hun hoofd. Voor anderen is praktisch bezig zijn vaak een betere manier om tot leren te komen. In dit artikel leest u over de praktijk van een Klusklas, een klas speciaal voor kinderen die liever met hun handen leren.
Leren rekenen zonder problemen? Directe instructie met uitgewerkte voorbeelden (Jrg. 38 nr. 4, 2019)
Adri Treffers
In de kerndoelen van het rekenonderwijs lezen we dat de rekenkennis- en vaardigheden in praktische situaties toepasbaar moeten zijn. Die toepasbaarheid wordt echter sterk belemmerd als het onderwijs uitsluitend is gericht op het aanleren van rekentrucjes en procedures zonder inzicht. Directe instructie met uitgewerk...
Denken over getalrelaties - Onderzoekend puzzelen met getallenpuzzels (jrg. 38 nr. 4, 2019)
Annette Markusse
In dit artikel lees je hoe je met eenvoudige middelen leerlingen uit groep 6, 7 of 8 op heel verschillende niveau’s kunt leren nadenken over getallen en getalsrelaties. Alle leerlingen kunnen meedoen doordat tussentijds wordt gereflecteerd en iedereen weer verder kan met de bevindingen. Dit artikel is een aanvulling...
'Gevangen' in ons rekenonderwijs - Hoe creëren we weer ruimte? (Jrg. 38 nr 4, 2019)
Belinda Terlouw
Zowel leerkrachten als leerlingen ervaren druk en een strak keurslijf als het om rekenen gaat. Belinda Terlouw sprak met leerlingen en hun leerkrachten en ziet veel mogelijkheden om ruimte te creëren in de rekenles.
Kwartetten met trio's - Anders beginnen met de procedures voor vermenigvuldigen en delen (Jrg. 38 nr. 4, 2019)
Dolf Janson
De kans is groot dat je bij het woord 'vermenigvuldigen' eerder denkt aan tafels dan aan delen. Dit is één van de redenen om de introductie van vermenigvuldigen en delen nog eens onder de aandacht te brengen. Dolf Janson wil dit anders aanpakken. Waarom en hoe lees je in dit artikel.
Meer dan rekenvaardig (jrg. 38 nr. 3, 2019)
Geeke Bruin-Muurling
Dit schooljaar komt een aantal uitgeverijen op de NOT met een nieuwe of vernieuwende rekenmethode. Voor veel scholen is dit ook het jaar dat zij een nieuwe editie van hun eigen methode kiezen. Of switchen ze naar een andere methode?
Hoe denken wij over ons rekenonderwijs? (jrg. 38 nr 3, 2019)
Margreeth Mulder en Marije Bakker
Op veel scholen wordt in de komende jaren gezocht naar een nieuwe reken-wiskundemethode. Hoe kies je een methode die past bij de visie van je school? De auteurs pleiten om het eigen reken-wiskundeonderwijs eerst eens kritisch te bekijken, zodat een school beter weet aan welke criteria een nieuwe methode zou moeten v...
Rekenen op kaartjes (jrg. 38 nr. 3, 2019)
Geeke Bruin-Muurling en Anneke Noteboom
De auteurs beschrijven hoe je als leerkracht of rekencoördinator spellen kunt zoeken die niet alleen specifiek passen bij de doelen van de rekenles maar juist ook hoe je zelf bij bepaalde rekendoelen een eenvoudig spel kunt bedenken of kinderen aanmoedigen om dit te doen.
Probleemoplossen in reken-wiskundemethodes (Jrg. 38 nr. 3, 2019)
Marc van Zanten en Marja van de Heuvel - Panhuizen
In dit artikel wordt gekeken naar probleemoplossen: Welke aanknopingspunten bieden methodes om dat te leren en wat kunnen leerkrachten doen om het te stimuleren?
Een nieuw curriculum voor rekenen en wiskunde (Jrg. 38, nr. 3, 2019)
Cathe Notten, Monique van Tiel en Sabine Brugman
Onder de noemer Curriculum.nu begonnen begin 2018 meer dan 130 leraren en schoolleiders vanuit Ontwikkelteams voor negen leergebieden met het beschrijven van een nieuw curriculum. In deze bijdragen vragen we twee direct betrokkenen wat hun werkzaamheden en ervaringen zijn.
Aandachtspunten bij het kiezen van een rekenwiskunde-methode basisonderwijs (Jrg. 38 nr. 3, 2019)
Jenneken van der Mark, Kees Hoogland en Dolf Janson
Op de meeste basisscholen wordt rekenwiskunde-onderwijs gegeven aan de hand van een methode. De auteurs geven een aantal overwegingen mee bij het aanschaf van rekenles-materiaal als een checklist voor betekenisvol en toekomstgericht rekenonderwijs.
Verhuisdoos als rijke context (Jrg. 38 nr. 2, 2018)
Ronald Keijzer
Een rijke context alleen is geen garantie voor denkwerk op niveau door leerlingen. Een leerkracht die gericht vragen weet te stellen, kan hiervoor wel een aanzet geven.
De ontwikkeling van meetkundig inzicht (jrg 38 nr. 1, 2018)
Jo Nelissen (met voorwoord van Cathe Notten)
Dit artikel schetst de achtergronden bij de Doolhoven-editie van de Draad van Ariadne elders in dit nummer.
Binnen het reken-wiskundeonderwijs worden vaak drie niveaus van handelen onderscheiden: concreet, schematisch en mentaal. Ook in het meetkundeonderwijs blijkt het zinvol te zijn om leerlingen inzet leerproces ...
Probleemoplossen, modelleren en abstraheren (jrg 38 nr. 2, 2018)
Cathe Notten
In de openbare les ter gelegenheid van zijn benoeming tot lector in de didactiek van wiskunde en rekenen bij de Hogeschool Utrecht hield Paul Drijvers, tevens hoogleraar in de didactiek van de wiskunde aan de Universiteit Utrecht, op 11 oktober 2018 zijn electorale rede met als titel 'Hoofd in de wolken, voeten op d...
De bouwstenen bedacht, en nu bouwen! (jrg 38 nr. 2, 2018)
Vincent Jonker, Ronald Keijzer en Martine van Schaik
Jaarlijks komt een grote groep rekencoördinatoren bij elkaar tijdens de Nationale rekencoördinator dag. In dit bijtank- en bijpraat-moment voor al deze leerkrachten worden workshops en lezingen gegeven. De komende bijeenkomst staat in het teken van curriculum.nu. In dit artikel wordt beschreven hoe er aan dit onde...
Volgens Bartjens heeft iets gelezen (jrg 38 nr. 2, 2018)
Cathe Notten
De redactie kwam drie mooie boeken tegen van, met of over rekenen en bespreekt die in dit artikel.
Panama-conferentie 2019 over reken-wiskundeonderwijs (jrg 38 nr. 2, 2018)
Marc van Zanten
Marc van Zanten vertelt over de 37e Panama-conferentie in 2019 met als thema 'Rekenen-wiskunde doen' en nodigt u hiervoor uit.
De jonge sterke rekenaar (jrg 38 nr. 1, 2018)
Suzanne Sjoers
In dit artikel beschrijft de auteur hoe je als leerkracht de jonge sterke rekenaars met behulp van uitdagende rekenvragen kunt prikkelen en hen verder kunt helpen in het ontwikkelen van hun reken-wiskunde-vaardigheden.
Zullen we nog een spelletje doen? Executieve vaardigheden en het reken-wiskundeonderwijs (jrg 38 nr. 1, 2018)
Marthe Postma en Marije Bakker
Vooral jonge kinderen hebben veel stimulans nodig op het gebied van bepaalde vaardigheden of functies.
In dit artikel bespreken de auteurs acht belangrijke executieve functies.
Inhoud (Jrg. 37 nr. 5, 2018)
Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.
Inzicht ontwikkelen (Jrg. 37 nr. 5, 2018)
Frans van Galen en Annette Markusse
In de veranderende maatschappij lijkt er meer behoefte te zijn aan mensen die zelf hebben leren denken tijdens hun rekenwiskundeonderwijs dan aan mensen die alleen maar kunnen reproduceren. De auteurs houden een pleidooi voor Guided Reinvention, ofwel Geleid Heruitvinden, een aanpak die Hans Freudenthal in de jaren ...
Conceptuele doelen (jrg. 37 nr. 5, 2018)
Geeke Bruin-Muurling & Ronald Keijzer
In een themanummer rond de wiskunde in het rekenwiskundeonderwijs mag een artikel over doelen niet ontbreken. De auteurs gaan in op de vraag welke doelen nu en in de nabije toekomst van belang zijn.